ခ်စ္စိတ္၊ မုန္းစိတ္၏ ထြက္ေပါက္။

        လူေတြမွာ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္း ဆိုတာ ရိွတယ္။ ခ်စ္ရင္ ခ်စ္မယ္, မခ်စ္ရင္ မုန္းမယ္။ ခ်စ္ျခင္း
မုန္းျခင္း ဆိုတာ အစြန္းႏွစ္ခုပဲ၊ စိတ္ဓာတ္မွာ balance မျဖစ္လို႕ အစြန္းႏွစ္ဖက္ထြက္ေနတဲ့   စိတ္
ဓာတ္။ အဲဒီ အစြန္းထြက္ေနတဲ့ စိတ္ဓာတ္က လြတ္ေျမာက္ခ်င္လို႕ရိွရင္ “ဥေပကၡာ” ပြားရပါမယ္။

ဥပေစၦဒကကံႏွင့္ ေသရသူမ်ား။

        လူသည္ တစ္ေန႔ေန႔တြင္ ေသၾကရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း သက္တမ္းမကုန္ ေသခ်ိန္မက်ေသး
ဘဲ ေသရျခင္းမ်ိဳးရွိတတ္ၾကပါ၏။ အရွင္မဟာေမာဂၢလန္သည္ ေရွးက အမိကို သတ္ခဲ့ဖူး၏။ အရွင္
ေမာဂၢလန္ဘ၀၌ ထိုကံ အခြင့္ရသျဖင့္ ခိုးသားငါးရာ၏ အသတ္ကို ခံရၿပီးမွ ပရိနိဗၺာန္ စံရေလ၏။

မဂၢင္ (၈) ပါး။

      မဂၢင္ (၈) ပါးတို႔မွာ ==
၁။ သမၼာဒိဌိ = သစၥာေလးပါးကို ေကာင္းစြာျမင္ျခင္း။
၂။ သမၼာသကၤေပာၸ = ၀ိတတ္သံုးပါးမွ ကင္း၍ ေကာင္းေသာ အႀကံကို ႀကံျခင္း။
၃။ သမၼာ၀ါစာ = ၀စီဒုစရိုက္ ေလးပါးမွ ေရွာင္ၾကဥ္၍ ေကာင္းေသာ စကားကိုဆိုျခင္း။

တန္ခုိးႀကီးဘုရား

ဘုရားေစတီမွန္သမွ် ပြင့္ခဲ့ျပီးေသာျမတ္စြာဘုရား အဆူဆူကို ကိုယ္စားျပဳရည္မွန္း၍ တည္ထားျခင္းျဖစ္ပါ၏။
ယင္းသို႕ ျမတ္စြာဘုရားကို ရည္မွန္း၍ တည္ထားေသာ“ဘုရားေစတီ” အခ်င္းခ်င္း၊မည္သည့္ဘုရားက တန္ခိုးၾကီးသည္ ဟု သံုးႏႈန္းေနၾကျခင္းမွာ သင့္ေတာ္ေလွ်ာက္ပတ္ပါ၏ေလာ၊
ျမန္မာျပည္အ၀န္းတြင္ ဘုရားေစတီအမ်ားအျပားရွိေလရာ“တန္ခိုးၾကီးဘုရားဖူးမည္” ဟု အခ်ိဳ႕ေသာ
ဘုရားဖူးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေၾကာ္ျငာေလ့ရွိၾက၏။ထိုဘုရားတုိ႔သာ တန္ခိုးၾကီးျပီး က်န္ေသာဘုရားတုိ႔က
တန္ခိုးမရွိေတာ့ျပီေလာ။

ဥပုသ္ ဆိုတာ …

ဥပုသ္ဆိုတာ ပါဠိလို ဥေပါသထပုဒ္က ျဖစ္လာတဲ့စကားျဖစ္ၿပီး ျမန္မာလိုေတာ့ က်င့္သံုးျခင္း လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ လူမွန္ရင္ ငါးပါးသီလကို ေန႔စဥ္မျပတ္ ေစာင့္ထိန္းၾကရမယ္။ က်င့္႐ုိးက်င့္စဥ္ သီလျဖစ္တဲ့ ႐ိုး႐ိုး ငါးပါးသီလထက္ ထူးျခားၿပီး အရိယာ သံဃာ၊ ပုထုဇဥ္ ရဟန္း သာမေဏေတြ ရာသက္ပန္ ေဆာက္တည္ က်င့္ႀကံၾကတဲ့ သီလေတြထဲက ေမထုန္မႈ မျပဳ၊ ညစာမစား၊ ပြဲလမ္း မၾကည့္၊ ပန္းနံ႔သာမျခယ္၊ ျမင့္ရာ ျမတ္ရာမွာ မေနျခင္း ဆိုတဲ့ ေလးပါးကို အရိယာ သံဃာေတာ္မ်ားလို အၿမဲမဟုတ္ေတာင္မွ ဥပုသ္ေန႔လို႔ အမ်ားသတ္မွတ္ ေစာင့္သံုးၾကတဲ့ ေန႔ တေန႔နဲ႔ တညမွာေတာ့ ေရွာင္ၾကဥ္မယ္၊ ဒီရွစ္ပါးသီလနဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္ က်င့္ၾကံမယ္ ဆိုၿပီး အက်င့္သီလနဲ႔ ျပည့္စံုၿပီးေနတာကို ဥပုသ္ေစာင့္တယ္လို႔ ေခၚပါတယ္။

မပူပန္လိုေသာ္-

အဂၤုတၱိဳရ္လာ ေဒ၀တာသုတ္-

အကြၽႏ္ုပ္တို႔၏အိမ္သို႔ ရဟန္းတို႔သည္ ခ်ဥ္းကပ္ေတာ္ မူၾကပါကုန္၏၊

၁။ အသွ်င္ဘုရား အကြၽႏ္ုပ္တို႔သည္ ထိုရဟန္းတို႔ကုိ ခရီးဦး ႀကိဳဆိုခဲ့ၾကပါကုန္၏၊
ရွိခိုးျခင္းကုိမူကား မျပဳခဲ့ၾကပါကုန္၊

အသွ်င္ဘုရား ထိုအကြၽႏ္ုပ္တို႔သည္ မျပည့္စံုေသာ အမႈရွိကုန္၍ ႏွလံုးမသာ ေနာင္တပူပန္ကာ ယုတ္ည့ံေသာဘံုသို႔ ေရာက္ၾကရပါကုန္၏ဟု ေလွ်ာက္ၾကကုန္၏။

“ကိုယ္ကိုကိုယ္ ဖ်က္မွ ပ်က္သည္”

လူတို႔သည္ကိုယ္ကိုကိုယ္ ဖ်က္၍ပ်က္ေနသည္ကို တစ္စုံတစ္ေယာက္ေၾကာင့္
ပ်က္ဆီးရသည္ဟုထင္ေနသည္။တစ္စုံတစ္ေယာက္ေသာပုဂၢိဳလ္သည္
မိမိ ဘဝ၏ပဲ့ကိုင္ရွင္မဟုတ္ပါ။မိမိ၏ ေကာင္းမွဳ ၊ မေကာင္းမွဳ သည္မိမိလက္ထဲမွာသာ ရွိသည္။

မနာလိုစိတ္၏ ထြက္ေပါက္မ်ား။

     ေလာကလူေတြဟာ ကိုယ္နဲ႕ၿပိဳင္ဘက္ျဖစ္ေစ, ကိုယ့္အိမ္နီးနားခ်င္းျဖစ္ေစ, ကိုယ့္အသိထဲက
ျဖစ္ေစ, မသိတဲ့ပုဂၢိဳလ္ပဲျဖစ္ေစ ႀကီးပြားတိုးတက္ၿပီး ကိုယ့္ထက္သာသြားလို႕ရိွရင္ ၀မ္းသာႏိုင္ခဲတယ္၊
၀မ္းမသာႏိုင္ၾကဘူး။ ဘာေၾကာင့္ ၀မ္းမသာတာတုန္းဆိုရင္ ဣႆာလို႕ေခၚတဲ့ jealousy ေၾကာင့္ပဲ။

ဘုရားရွင္၏ “မာတုဂါမမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရး”။

      “ ပစၥည္း မာတု၊ ဤႏွစ္ခု၊ ဘိကၡဳေသမင္း၊ ဓားႏွစ္စင္း” တဲ့။ ဗုဒၶသာသနာတြင္ အဆိုး၀ါး
ဆံုးေသာ အႏၱရာယ္မွာ ရဟန္းေတာ္မ်ားအတြက္ မာတုဂါမႏွင့္ ေရႊ ေငြ လာဘ္လာဘ တို႔ပင္
ျဖစ္ပါသည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ရဟန္းေတာ္မ်ားကို အမ်ိဳးသားမ်ားထက္ ပို၍ ၾကည္ညိဳၾက

ရဟန္းေတာ္ေတြကို ဘယ္လိုမ်ားဆံုးမပါသလဲ ဘုရား?။

    “ဘုန္းေတာ္ႀကီး ျမတ္စြာဘုရား ေဟာေတာ္မူခဲ့တဲ့ တရားေတာ္အထဲက တရားတစ္ပုဒ္ကို သတိ
ရမိတယ္။” အခါတစ္ပါးမွာ ကာသိျမင္းထိန္းက ဘုရားရွင္အနား ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး “အရွင္ဘုရား တပည့္
ျဖစ္တဲ့ ရဟန္းေတာ္ေတြကို ဘယ္လိုမ်ားဆံုးမပါသလဲ ဘုရား” လို႔ ေမးေလွ်ာက္ဖူးတယ္။

ေခါင္းေဆာင္ မတင္ထုိက္သူမ်ား

“ဂဏန္း-ပုတ္သင္၊ ၀ါးပင္-ႏြားသုိး၊ လိပ္မ်ဳိး- ေခြးအ၊ ဤေျခာက္၀-နာယက မတင္ထိုက္။

၁။ ဂဏန္း = လက္မ ေထာင္ျခင္း
၂။ ပုတ္သင္ = ေျပာသမွ် ေခါင္းၿငိမ့္ျခင္း
၃။ ကိုင္းပင္ = ေလသင့္ရာ ယိမ္းတတ္ျခင္း
၄။ ႏြားသုိး = ႐ွဴး႐ွဴးဒုိင္းဒုိင္း လုပ္တတ္ျခင္း
၅။ လိပ္မ်ိဳး = မိမိဘက္သုိ႔ ယက္တတ္ျခင္း
၆။ ေခြးအ = ေကာက္က်စ္ျခင္း
အထက္ပါ ၆-မ်ဳိးသည္ ေခါင္းေဆာင္မတင္ထိုက္သူမ်ားျဖစ္သည္

အရိယာ ပုဂိၢိဳလ္ ဘယ္လိုရွာမလဲ

ေသာတာပန္ အရိယာ သည္ ကာမဂုဏ္`၌ တပ္မက္ေသာ ကာမရာဂ ကိုမပယ္နိုင္ေသး။
ထို ့ေၾကာင ့္ေလာကီကာမ ခ်မ္းသာထက္ အဆ ေပါင္းမ်ားစြာ သာလြန္ေသာ ေလာကုတၱရာ ဓမၼ ဖလ သမာပတ္ခ်မ္းသာကို ၀င္စား၍ ေနနိုင္ပါလ်က္ အျမဲ မ၀င္စားပဲ ကာမ ဂုဏ္ခ်မ္းသာကို
ခံစားၾကေသးသည္။

အစြမ္းထက္ဆံုးအဆင့္ ေမတၱာစ်ာန္။

       ေမတၱာပို႔တဲ့အခါမွာ  “ ပိယပုဂၢလ ” ဆိုတာ ကိုယ္ခင္မင္ ခ်စ္ခင္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ကို ေရြးရပါမယ္။
ေရြးၿပီးေနာက္  “ က်န္းမာပါေစလို႔ပဲ  ေျပာေျပာ၊  ခ်မ္းသာပါေစလို႔ပဲ ေျပာေျပာ၊   အရာခပ္သိမ္း
အဆင္ေျပပါေစလို႔ပဲ ေျပာေျပာ ”   ဘာပဲေျပာေျပာ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ တစ္ခုခုကို      ေျပာလို႔ ရပါ

အနာထပိဏ္ေသေဌး၏ အလွဴႀကီးမ်ား။

      အနာထပိဏ္ေသေဌး၏ ငယ္နာမည္မွာ သုဒတၱျဖစ္၏။ သူ၏ဖခင္မွာ သာ၀တၳိျပည္မွ သုမန
ေသေဌးႀကီး ျဖစ္၏။ ကိုးကြယ္ရာမဲ့သူတို႔အား ထမင္းေပးကမ္းစြန္႔ႀကဲျခင္း၌ ေမြ႕ေလ်ာ္သူျဖစ္၍
“အနာထပိဏ္ေသေဌး” ဟု ထင္ရွားေလသည္။ အနာထပိဏ္ေသေဌး၏ ထူးျခားေသာ ၾကည္ညိဳဖြယ္

“ ရွင္မဟာသီလ၀ံသ ဆံုးမစာ (၃) ”

၂၆။ လွဴဖြယ္တန္းဖြယ္၊ ႀကီးငယ္တည္တည္
ေရာက္လာသည္ကို၊ လွယ္ကာခဏ
သူ႕ခြက္ေယာက္ကို၊ မေပ်ာက္ေန႔ည ေပးလိုက္ၾက။

မာန အမ်ိဳးမ်ိဳး

၁) ဇာတိမာန္ - ငါက မင္းမ်ိဳး၊ သူေ႒းမ်ိဳး၊ ေကာ႑ညအႏြယ္၊ အာဒိစၥအႏြယ္ စသည္ျဖင့္ မာန္မူျခင္း

၂) အာေရာဂ်မာန္ - ငါ့မွာ ေရာဂါ မရွိဘူး၊ က်န္သူေတြမွာ ေရာဂါမ်ားလိုက္တာဟု မာန္မူျခင္း

၃) ေယာဗၺနမာန္ - ငါက ႏုပ်ိဳေနတုန္း၊ မင္းတို႕ေတာ့ မၾကာခင္ ေသရေတာ့မယ္ဟု မာန္မူျခင္း

တရားနာၾကတယ္ ဆိုတာ . . .

တံုးေနတဲ့ မိမိရဲ႕အသိစိတ္ကေလးကို တရားေက်ာက္ပ်ဥ္ေပၚတင္ၿပီး ထက္ေနေအာင္ ေသြးေပးတာပါ။ မနက္ အိပ္ရာထခ်ိန္ကေန အိပ္ရာ၀င္ခ်ိန္အတြင္း အာ႐ံုမ်ိဳးစံု၊ ဟုတ္တဲ့အာ႐ံုေရာ, မဟုတ္တဲ့အာ႐ံုေရာ, ခုတ္ထစ္ေနတဲ့ ေဟာဒီ အသိစိတ္ကေလးဟာ အာ႐ံုမ်ိဳးေတြ စံုလာေတာ့ တံုးသြားတယ္၊ တံုးေနတတ္တယ္။ အသိစိတ္တံုးေနခ်ိန္မွာ လက္တစ္ကမ္းမွာ ကုသိုလ္ျဖစ္ခြင့္ေတြ တန္းစီေနေပမယ့္ ကုသုိလ္မျဖစ္လိုက္ပဲလက္လႊတ္လိုက္ရတာေတြ အမ်ားႀကီး။

ရက္စက္လိုစိတ္၏ ထြက္ေပါက္မ်ား။

        လူေတြမွာ တစ္ခါတစ္ရံက်ေတာ့ ေဒါသတင္ မကဘူး၊ စိတ္ဆိုးစိတ္ယုတ္ဆိုတာ ရွိၾကပါ
တယ္။ ကိုယ္အလိုမက်ရင္ မိဘက သားသမီးကို စိတ္ဆိုးတယ္။ သူငယ္ခ်င္း အခ်င္းခ်င္း စိတ္ဆိုး
ၾကပါတယ္။ အဲဒီလို စိတ္ဆိုးတယ္ဆိုတဲ့ အထဲမယ္ သတ္ခ်င္ျဖတ္ခ်င္စိတ္ဆိုတာ ပါလာတတ္ၾက

ဘယ္ေက်ာင္းေနမလဲ ေမာင္ေရခဲ။

        စာသင္ေက်ာင္းႀကီး ႏွစ္ေက်ာင္းရွိတယ္ ဆိုပါစို႔။ ပထမေက်ာင္းက “ ငါတို႔ေက်ာင္းမွာ လာ
ေနပါ။ ငါတို႔ကို ေလးစားအားကိုးပါ။ သင့္မွာ ဘယ္လိုခၽြတ္ယြင္းခ်က္ေတြ ရွိေနေန၊ သင္ ဘာေတြမွ
အေထြအထူး မႀကိဳးစားလည္း ကိစၥမရွိဘူး၊ အခ်ိန္တန္ရင္ သင့္ရဲ႕ခၽြတ္ယြင္းခ်က္ မွန္သမွ်ကိုလည္း

“တရားအသိ မရွိသူ”

တရားအသိ၊ ဉာဏ္မရွိ၍၊
မျပည့္၀ရွာ၊ ထိုသူမွာကား၊
အိုနာေသေရး၊ ကုန္ပ်က္ေဘးႏွင့္၊