တရားရွိ မရွိ။

        ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ား..  အခ်ိန္တိုင္း ေနရာတိုင္းတြင္ တရားရွိမရွိကို သီလ၊ သမာဓိ၊
ပညာဟူေသာ သိကၡာသုံးပါး မည္၍မည္မ်ွေလာက္ ရွိေနၿပီနည္းဟူေသာ တြက္ကိန္းျဖင့္
တိုင္းတာမွသာ မွန္ကန္မည္။ သို႔ေသာ္..   ယခုေခတ္ ေယာဂီအမ်ားစုမွာကား ၾကာၾကာ
ထိုင္ႏိုင္လ်ွင္ တရားရၿပီဟူ၍ ယူဆသူကမ်ား၏။  ၾကာၾကာ ထိုင္ႏိုင္တာ မထိုင္ႏိုင္တာနဲ႔

တရားစစ္ တရားမွန္၏ အဂၤ ါလကၡဏာမ်ား။

ကပ္ျငိမႈ ရာဂကင္းဖို႔သာ ျဖစ္ေစ၏။
ကပ္ျငိမႈ ရာဂႏွင့္ ယွဥ္တဲြဖို႔ မျဖစ္ေစျခင္း။
သံေယာဇဥ္ ကင္းဖို႔သာ ျဖစ္ေစ၏။
သံေယာဇဥ္ တိုးပြားဖို႔ မျဖစ္ေစ။
ဝဋ္ဆင္းရဲမွ လြတ္ေျမာက္ဖို႔သာ ျဖစ္ေစ၏။

ဒိဌိပရဗိုဇ္တို႔၏ အသိ။

         လြန္ေလၿပီးေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္က ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ေဇတ၀န္ေရႊေက်ာင္းေတာ္
မွာ ေမြ႕ေလ်ာ္သီတင္းသံုးစဥ္ကာလ တေန႔တြင္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ တပည့္သာ၀ကေတြဟာ သကၤန္းကိုယ္
စီရံုၿပီး ဆြမ္းခံသြားရင္း   အခ်ိန္ကေလး ေစာေနေသးတဲ့အတြက္ ဒိဌိပရဗိုဇ္ေက်ာင္းကို  ေခတၱခဏ 
၀င္ၾကပါတယ္။

နိဗၺာန္တိုင္ မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္တဲ့ ပရိတ္တရားေတာ္။

      ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ငယ္စဥ္ေတာင္ေက်း ကေလးဘ၀ကစၿပီး “ပရိတၱ” လို႔ေခၚတဲ့
အႏၱရာယ္ကို ကင္းရွင္းေစႏိုင္တဲ့ ျမတ္စြာဘုရား တရားေတာ္ေတြကို က်က္မွတ္ၾကတယ္။ အ
ခါအားေလ်ာ္စြာ ပရိတ္တရားေတာ္ကို နာယူၾကပါတယ္၊ ရြတ္ဖတ္ၾကပါတယ္၊ သရဇၩာယ္ၾက
ပါတယ္။ အဲဒီလို ရြတ္ဖတ္သရဇၩာယ္ နာယူၾကတဲ့ ပရိတ္တရားေတာ္ေတြရဲ႕ အဓိပၸာယ္ေတြကို

ေသာတာပန္ ၄ ပါး။

            ေသာတာပန္ ၄ ပါးမွာ = =
၁။ သတၱကၡတၱဳပရမ ေသာတာပန္ = ခုႏွစ္ႀကိမ္ ပဋိသေႏၶေနၿပီးမွ ကၽြတ္ရေသာ ေသာတာပန္။
၂။ ေကာလံေကာလ ေသာတာပန္ = ၂၊ ၃၊ ၄၊ ၅၊ ၆ ႀကိမ္ ပဋိသေႏၶေနၿပီးမွ ကၽြတ္ရေသာ
                                          ေသာတာပန္။

ဖြားဘက္ေတာ္။

       ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ ဖြားဘက္ေတာ္ စာရင္းကို ““အာ၊ ေဗာ၊ ကာ၊ ယ၊
ဆန္၊ ေရႊ၊ ကဏ္”” လို႔ အတိုေကာက္လုပ္ထားတဲ့ အထဲမယ္ အာ- ဆိုတာ
ရွင္အာနႏၵကိုေျပာတာ၊ ေဗာ- ကေတာ့ ေဗာဓိပင္ေပါ့၊ ကာ- က ကာဠဳဒါယီ၊
ယ- က ယေသာဓရာ၊ ဆန္- က ျမင္းေတာ္ခံ ေမာင္ဆန္၊ ေရႊ- က ေရႊအိုးႀကီး

ေမာင္ဗာလ ယမမင္း ထံ အစစ္ခံရျခင္း။

၁။ ယမမင္း    = အိုကြဲ႕ေယာက်္ား၊ ေမာင္လူသား၊ ဘယ္တရားမ်ား က်င့္ခဲ့တယ္။
    ေမာင္ဗာလ= ကြၽန္ေတာ္မ်ဳိးမွာ၊ ေလွ်ာက္စရာ၊ ဘယ္ဟာကိုမွ် မရွိတယ္။

၂။  ယမမင္း    =ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ၊ တစ္ခုခု၊ မျပဳခဲ့လားကြယ္။
    ေမာင္ဗာလ= ယမရာဇာ၊ ေမးေသာခါ၊ ခမ်ာ မိႈင္၍ေနရွာတယ္။

ကုသိုလ္စိတ္ မ်ားမ်ားျဖစ္ေအာင္ ျပဳျပင္နည္း။

         စိတ္တို႔သည္ အလြန္ျဖစ္ပ်က္ ျမန္ေသာေၾကာင့္ ကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္စိတ္ ေရာေႏွာလ်က္
ျဖစ္တတ္ပါသည္။ နံနက္ေစာေစာ အိမ္ေပၚမွ ဘုရားရွိခိုးလ်က္ ကုသိုလ္စိတ္ ျဖစ္ေနစဥ္ အိမ္
ေအာက္ထပ္မွ ေရာင္း၀ယ္မွဳကိစၥျဖင့္ ေခၚသံၾကား၍ ေလာဘစိတ္ ျဖစ္ရ၏။ ဘုရားအာရံုျပဳေန
စဥ္ မခံခ်င္စဖြယ္ ေျပာလာသျဖင့္ ေဒါသစိတ္ ျဖစ္ရ၏။

ေကာင္းေသာ ရက္၊ လ၊ ႏွစ္၊ ေတြျဖစ္လာေအာင္ဆိုရင္။ ။

         ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက ပုဗၺဏွသုတ္မွာ အတိအလင္း ေဟာထားပါတယ္။ ေကာင္းေသာ ရက္၊
လ၊ ႏွစ္ ေတြ ျဖစ္လာေအာင္ဆိုရင္ နံနက္ခင္းမွာ အျပစ္ကင္းတဲ့ အေတြးေတြေတြးမယ္၊ အျပစ္
ကင္းတဲ့ အေျပာေတြေျပာမယ္၊ အျပစ္ကင္းတဲ့ အလုပ္ေတြလုပ္မယ္။ ဆိုလိုတာက မနက္ခင္းမွာ
ကာယသုစရိုက္၊ ၀စီသုစရိုက္၊ မေနာသုစရိုက္ဆိုတဲ့ အက်င့္တရားေတြ က်င့္ႀကံႀကိဳးကုတ္ အား

၀ိပတၱိတရား ၄ ပါး။

      ၀ိပတၱိတရား ၄ ပါးမွာ = =
၁။ ဂတိ ၀ိပတၱိ = လားရာဂတိ ျဖစ္ရာဘံုဘ၀ ပ်က္ျခင္း၊ မေကာင္းျခင္း။
၂။ ကာလ ၀ိပတၱိ = မင္းႏွင့္တကြ လူတို႔ တရားမေစာင့္ၾကေသာ ကာလပ်က္။
၃။ ပေယာဂ ၀ိပတၱိ = ျပဳသင့္သည္ကို မျပဳ၊ မျပဳသင့္သည္ကို ျပဳျခင္း။

ဘာေၾကာင့္ ေသာတာပန္ ျဖစ္ခ်င္ရတာလဲ။

      တို႔တစ္ေတြ ဘုရားရွိခိုးကန္ေတာ့တိုင္းမွာ အပါယ္ေလးပါး၊ ကပ္သံုးပါး၊ ရပ္ျပစ္ရွစ္ပါး
စသည္ျဖင့္ ကင္းလြတ္ရပါလို၏လို႔ ဆုေတာင္းၾကပါတယ္။ ဆုေတာင္းတိုင္းလည္း မရႏိုင္ပါဘူး။
ကိုယ္ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ကာယကံ၊ ၀စီကံ၊ မေနာကံႏွင့္ အတိတ္က ဘ၀ဆက္တိုင္း ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ကု
သိုလ္ကံ၊ အကုသိုလ္ကံ အားေလ်ာ္စြာ အကုသိုလ္ရဲ႕ ဆိုးက်ိဳးကို ခံစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။    ဒါ

၀ိနည္းကိုသိျခင္းအားျဖင့္ အက်ိဳးေက်းဇူး။

       ျမတ္ဗုဒၶသည္ ၄၅ ၀ါ ကာလပတ္လံုး သတၱ၀ါေ၀ေနယ်တို႔၏ အက်ိဳးစီးပြားအလို႔ငွာ ဓမၼ
ေဒသနာေတာ္မ်ားကို ေဟာေဖာ္ညႊန္ျပေတာ္မူခဲ့ပါ၏။ ထို ဓမၼေဒသနာမ်ားမွာ ပိဋကတ္အားျဖင့္
သံုးပံု၊ နိကာယ္အားျဖင့္ ငါးရပ္၊ ဓမၼကၡႏၶာအားျဖင့္ ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ ျမားေျမာင္က်ယ္၀န္း
လွပါ၏။ သုတ္၊ ၀ိနည္း၊ အဘိဓမၼာဟုဆိုေသာ ဓမၼေဒသနာေတာ္အားလံုးသည္ လူ၊ နတ္၊ ျဗဟၼာ

စိတ္မနာပါေစနဲ႔။

        တခါတုန္းက နကုလပိတာ ဆိုတဲ့ ဒကာႀကီးတစ္ေယာက္ ရွိပါတယ္။ သူက ျမတ္စြာဘု
ရားနဲ႔ အလြန္ရင္းႏွီးပါတယ္။ ဘ၀ကလည္း ျမတ္စြာဘုရားနဲ႔ ေဆြမ်ိဳးေတာ္ခဲ့တဲ့ ဘ၀ေတြကမ်ား
ေတာ့ ဘုရားကို သူ႕သားလို႔ သူကယူဆပါတယ္။ သံသရာက အခ်စ္နဲ႔ ျမတ္စြာဘုရား အေပၚ
မွာ သံေယာဇဥ္ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူက တရားထူး တရားျမတ္ ရၿပီးတဲ့

ၿပိတၱာ ၄ မ်ိဳး။

        ၿပိတၱာ ၄ မ်ိဳးမွာ = =
၁။ ပရဒတၱဴပဇီ၀ိ ၿပိတၱာ = သူတစ္ပါးတို႔ ေပးအပ္ေသာ အစာကိုမွီ၍ အသက္ရွင္ေသာ ၿပိတၱာ။
၂။ ခုပၸိပါသိတ ၿပိတၱာ = ထမင္းငတ္ျခင္း ေရသိပ္ျခင္းျဖင့္ႏွိပ္စက္အပ္ေသာ ၿပိတၱာ။
၃။ နိဇၩာမတဏွိက ၿပိတၱာ = အၿမဲကၽြမ္းေလာင္ျခင္းျဖင့္ ပူေလာင္ျခင္းရွိေသာ ၿပိတၱာ။

ျမတ္စြာဘုရားက ရွင္အာနႏၵကုိ ေဟာတဲ့ ၀ိပႆနာတရား။

       တစ္ေန႔ေသာအခါ ရွင္အာနႏၵဟာ ျမတ္စြာဘုရားထံ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီးေတာ့ ေလွ်ာက္တယ္။
“အရွင္ဘုရား၊ တပည့္ေတာ္ကို ကမၼ႒ာန္းတရား အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဟာေပးပါတဲ့။ အဲဒီ ကမၼ႒ာန္းတရား
အက်ဥ္းခ်ဳပ္ေဟာၿပီးရင္ တပည့္ေတာ္ဟာ တစ္ပါးထဲ လြတ္လြတ္ကင္းကင္း နိဗၺာန္ကို ဦးတည္ခ်က္
ထားၿပီး ႀကိဳးႀကိဳးစားစား တရားအားထုတ္ ပါ့မယ္” လို႔ ဘုရားထံ ၀န္ခံၿပီးေတာ့ တရားေတာင္းတယ္။

မြန္ျမတ္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ဆိုတာ။

         ေဆးရံုမွာ ဆိုလို႔ရွိရင္ လူ(နာ)ေတြရဲ႕ အေျခအေနအလိုက္ “ေမတၱာ”လည္း ျဖစ္တယ္။
“မုဒိတာ”လည္း ျဖစ္တယ္။ “ဥေပကၡာ” လည္း ျဖစ္တယ္။ ကိုယ့္သႏၱာန္မွာ ဒီလို ျဖစ္လာတဲ့
တရားေလးေတြကိုတန္ဖိုးထားၿပီးေတာ့ မွန္မွန္ကန္ကန္ ဒီမြန္ျမတ္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြနဲ႔ ျပဳစု
ေစာင့္ေရွာက္မယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ ကုသိုလ္ရပါတယ္။ ဒီကုသိုလ္ဟာလည္း အလြန္မြန္ျမတ္တဲ့

ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမသာရ၏ ျဗဟၼ၀ိဟာရတရား ၄ ပါး။

         လူ႕ေလာကမွာ ေမတၱာေလာက္ တန္ခိုးထက္ေသာအရာ မရွိပါ။ ေမတၱာတရားဟာ ေလာ
ကႀကီးတစ္ခုလံုးတြင္ တန္ခိုးအထက္ဆံုးႏွင့္ စိတ္အခ်မ္းသာဆံုးတရား ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်မ္းသာမွဳတ
ကာတို႔တြင္ ဘယ္ခ်မ္းသာမွဳႏွင့္မွ် မတူေၾကာင္း ကိုယ္တိုင္ ေမတၱာတရား ပြားမ်ားေနဖူးသူတိုင္း

၀ိသမေလာဘဓာတ္။

 * ၿခံရိပ္ေမွာင္တြင္၊ ေခါင္းေထာင္စြယ္ျပဴး၊
    တရွဴးရွဴးႏွင့္၊ ဟူးဟူးမာန္ထြက္၊
    ပါးျပင္းခြက္ကာ၊

ပါရာဇိက ၄ ပါး။

        ပါရာဇိက ၄ ပါးမွာ ==
၁။ ေမထုန ပါရာဇိက = ေမထုန္ဟူေသာ မျမတ္ေသာအက်င့္ကို က်င့္ျခင္း။
၂။ အဒိႏၷဒါန ပါရာဇိက = သူတစ္ပါးဥစၥာကို ခိုးယူျခင္း။

တရားအားထုတ္တယ္ဆိုတာ။

        အမွတ္တမဲ့ မေနရဘူးတဲ့။ အပၸမာဒ ဆိုတဲ့ သတိတရားနဲ႔ ထာ၀ရသတိရွိေနမယ္၊ သတိကပ္
ေနမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဘယ္ေနရာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ၀ိပႆနာအာ႐ံုေတြက ေပၚေနတာတဲ့။ မေပၚတာက
အသိဉာဏ္နဲ႔ သတိမေပၚတာ၊ ဟုတ္ကဲ့လား။ အဲဒီ သတိနဲ႔ ဉာဏ္ မေပၚတာကိုေပၚေအာင္ ႀကိဳးစား

မရွံုးေစနဲ႔။

         ဗုဒၶဘာသာ၀င္ သူေတာ္စင္တို႔အေနနဲ႔ လူျဖစ္ရျခင္း၏ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ဟာ
ဒါနကုသိုလ္၊   သီလကုသိုလ္၊   သမထဘာ၀နာကုသိုလ္၊   ၀ိပႆနာဘာ၀နာကုသိုလ္၊
မဂ္ကုသိုလ္၊ ဖိုလ္ကုသိုလ္ ေျခာက္မ်ိဳးလံုးကို အရယူရန္အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။  စီးပြားဥစၥာ

ပရိယတ္ကို အေျခခံရန္။

         ပရိယတ္ကို အေျခခံရန္ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသဆရာေတာ္ႀကီး၏ အဆံုး
အမေတာ္မွာ == “ျမန္မာျပည္သာသနာ ခိုင္မာေနတယ္ဆိုတာ ပရိယတ္ကို မလြတ္တမ္းကိုင္
ထားလို႔ေပါ့။ ပရိယတ္ကို အေျခခံၿပီးလာခဲ့တာ။ ပဋိပတ္ဟာ တစ္ဦးခ်င္းအတြက္ လိုအပ္တယ္

မြန္ျမတ္တဲ့ လုပ္ငန္းဆိုတာ။

      မြန္ျမတ္တဲ့ လုပ္ငန္းတြင္ စိတ္ထား ျဖဴစင္မွဳအတြက္ စိတ္ရဲ႕အညစ္အေၾကးကို သန္႔
စင္ေစရပါမယ္။ ခႏၶာကိုယ္ အညစ္အေၾကး ကင္းစင္မွဳထက္ စိတ္အညစ္အေၾကး ကင္းစင္မွဳ
ဟာ ပိုအေရးႀကီးပါတယ္။ ဆိုပါစို႔ .. ေဆၚရံုႀကီးမွာ ေဆးကုသတဲ့ လုပ္ငန္းဆိုတာ ေရာဂါျဖစ္

စတုေလာကပါနတ္မင္းႀကီး ၄ ပါး။

             စတုေလာကပါနတ္မင္းႀကီး (စတုမဟာရာဇ္) ၄ ပါးမွာ==
၁။ ဓတရဌ နတ္မင္းႀကီး = ျမင္းမိုရ္ေတာင္၏ အေရွ႕မ်က္ႏွာအရပ္၌ ေန၏။
၂။ ၀ိရုဠက နတ္မင္းႀကီး =  ျမင္းမိုရ္ေတာင္၏ ေတာင္မ်က္ႏွာအရပ္၌ ေန၏။
၃။ ၀ိရုပကၡ နတ္မင္းႀကီး =  ျမင္းမိုရ္ေတာင္၏ အေနာက္မ်က္ႏွာအရပ္၌ ေန၏။

ထိုသူပညာရွိ။

         လယ္တီဆရာေတာ္ႀကီးက “အခြင့္သာခိုက္မူ ရေအာင္ယူ၊ ထိုသူပညာရွိ” တဲ့၊
 “အခြင့္သာခိုက္မွ မလိုက္ခ်င္လွ်င္၊ အမိုက္နင့္ျပင္ ႐ွိေသးလိမ့္ေလး” တဲ့၊ ဟုတ္ကဲ့လား၊ အခြင့္
သာခိုက္ကေလးမွ မလုပ္ဘူးဆိုရင္ ကိုယ့္ေလာက္မိုက္တဲ့လူ မ႐ွိေတာ့ဘူးလို႔ ဒီလိုေျပာတာ၊

ရွင္အာနႏၵ ရဟႏၱာျဖစ္ပံု။

        ရွင္အာနႏၵက စဥ္းစားလိုက္တယ္။ “ငါ ဘာလို႔ တရားထူး တရားျမတ္
မရတာတုန္း”လို႔။ သန္းေခါင္ေက်ာ္သြားၿပီ၊ မနက္လင္းဖို႔လည္း နီးလာၿပီ။ ေၾသာ္ ငါ့စိတ္ေတြ
ျပင္းထန္ေနၿပီး ၀ီရိယေတြ လြန္ကဲေနတယ္၊ သမာဓိက ေလ်ာ့နည္းေနတယ္။  အဲဒါကို ရွင္အာ
နႏၵက သိတယ္။ ၀ီရိယေတြ သိပ္လြန္ကဲေနရင္ ဥဒၶစၥ ျဖစ္တယ္။ သမာဓိေတြ ေလ်ာ့နည္းတတ္တယ္။

``ငရဲက်ေႀကာင္းတရား ( ၁၀ )ပါး´´။

(၁) သနားညွာတာျခင္း ကင္းလ်က္ ေသြးစြန္းေသာလက္ျဖင့္ သူ႔အသက္ကို
သတ္ေလ့ရွိျခင္း။

(၂) ရြာ၌ျဖစ္ေစ ေတာ၌ျဖစ္ေစ သူ႔ဥစၥာကို ခိုးယူေလ့ရွိျခင္း။

သာသနာ အညစ္အေၾကးမ်ား။

ဗုဒၶသာသနာကို ညႇိဳးမွိန္ ကြယ္ေပ်ာက္ေစႏိုင္ေသာ အညစ္အေၾကမ်ားကို ပုဂံေခတ္
တႏၲရအႏြယ္၀င္ အရည္းႀကီးတို႕က ျမန္မာႏိုင္ငံ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ထုႏွင့္
ထည္ႏွင့္ ထားခဲ့ၾကေပသည္။ ထိုအရည္းႀကီးတို႕၏ အေလ့အက်င့္မ်ားမွာ-

မဂၢင္ (၈) ပါး။

     မဂၢင္ (၈) ပါးတို႔မွာ ==
၁။ သမၼာဒိဌိ = သစၥာေလးပါးကို ေကာင္းစြာျမင္ျခင္း။
၂။ သမၼာသကၤေပာၸ = ၀ိတတ္သံုးပါးမွ ကင္း၍ ေကာင္းေသာ အႀကံကို ႀကံျခင္း။
၃။ သမၼာ၀ါစာ = ၀စီဒုစရိုက္ ေလးပါးမွ ေရွာင္ၾကဥ္၍ ေကာင္းေသာ စကားကိုဆိုျခင္း။