ဓမၼနဒီ: 2014-10-19

Saturday, October 25, 2014

ပါခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ဘုရား၏တရားေတာ္မ်ားရြတ္ဖတ္ျခင္းအက်ိဳးတရားေမးေျဖ...။

အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္ရိုေသစြာေလွ်ာက္ထားပါသည္ဘုရား။ တပည့္ေတာ္စိတ္ထဲ တမ်ိဳးျဖစ္ေနတာေလးတစ္ခုကို ေမးျမန္းလိုက္တာပါဘုရား။
တပည့္ေတာ္တို႔တေတြ ပရိတ္ႀကီး ၁၁ သုတ္ပါအ၀င္ အျခားေသာ တရားေတာ္မ်ားကို ရြတ္ဖတ္ျခင္းျဖင့္ပင္ အက်ိဳးေက်းဇူးရွိတယ္လို႔ ယံုၾကည္မႈရွိၾကပါတယ္ဘုရား..
တပည့္ေတာ္ အထင္မွာ ဒါဟာ တႏၱရ၀ါဒသေဘာသက္ေရာက္ေနတယ္လို႔ထင္ပါတယ္ဘုရား...

အေမး။ ။ နံနက္ေစာေစာတြင္ E-mail inbox ထဲ အီးေမးလ္ စစ္ၾကည့္ရာ ရုရွားနိုင္ငံ၊ ေမာ္စကိုၿမိဳ႕၊ University တစ္ခုမွာ ပညာသင္ၾကားေနတဲ့ ေမာင္ေက်ာ္ဇင္လတ္ထံမွ အီးေမးလ္ျဖစ္ၿပီး၊ ဖြင့္ၾကည့္ရာ ေမးခြန္းသံုးခုေမးထားတာေတြ႕ရပါတယ္။ ထိုေမးခြန္းမ်ားကို ေမတၱာေရွ႕ထား၍ ေျဖၾကားေပးေစ လိုေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားလာပါတယ္။ ပထမေမးခြန္းက ဘုန္းဘုန္းဘုရား တပည့္ေတာ္ ရိုေသစြာ ေလွ်ာက္ထားအပ္ပါတယ္ဘုရား။ ျမန္မာနိုင္ငံအ၀ွမ္းရွိ ဗုဒၶဘာသာအိမ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ သာသနာပြဲဆိုၿပီး တင္လွဴတာေတြ ရွိပါတယ္။ ထိုသာသနာပြဲတင္ျခင္းအမႈဟာ ဘယ္အခ်ိန္က စတင္ခဲ့ၿပီး၊ ဘုရားေဟာတဲ့ ေဒသနာနဲ႔ ကိုက္ညီမႈ ရွိ/မရွိ သိပါရေစဘုရား။

အေမး။ ။ စာေရးဆရာႀကီးတစ္ဦးရဲ႕ အဆိုျဖစ္တဲ့ ေသာတာပန္ဟာ အရက္ေသာက္ရင္ ႀကိဳးၾကာေရေသာက္သလို ေရသာ၀င္တယ္၊ အရက္မ၀င္ဘူးဆိုတာကို သိလိုပါတယ္ဘုရား။
အေျဖ။ ။ စာေရးဆရာႀကီး ေရးသားခ်က္အရ ေသာတာပန္ဟာ အရက္ေသာက္ေသးသတဲ့ ဆိုတာ မဟုတ္ပါ။ ေသာတာပန္ပုဂၢိဳလ္ဟာ သာမာန္လိုမဟုတ္ေတာ့ ရတနာသံုးပါး၌ ခၽြင္းခ်က္မရွိ ယံုၾကည္မႈအျပည့္ရွိသလို ငါးပါးသီလကိုလည္း သီးသန္႔ေဆာက္တည္ေနစရာ မလိုေတာ့ဘဲ

ဒိဌဓမၼအက်ိဳး ပြားတိုးေစေသာ အလွဴအဂၤ ါ ၄ ပါး။

၁။ ၀တၳဳ သမၸဒါ = အလွဴခံပုဂၢိဳလ္တို႔သည္ ပေစၥကဗုဒၶာ ရဟႏၱာ သို႔မဟုတ္ အနာဂါမ္ပုဂၢိဳလ္
စသည္ျဖင့္ ျမင့္ျမတ္ေသာသူ ျဖစ္ျခင္း။
၂။ ပစၥယ သမၸဒါ = အလွဴ၀တၳဳ၏ စင္ၾကယ္ေသာ တရားသျဖင့္ရသည့္ ပစၥည္း ျဖစ္ျခင္း။

ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ ရဖို႔ဆိုတာ အခ်က္ ၄ ခ်က္ လိုပါတယ္။ အဲဒီ အခ်က္ ၄ ခ်က္နဲ႔
ကိုယ့္ရဲ႕ စိတ္စြမ္းအားေတြကို ေလ့က်င့္ေပးရပါမယ္။
(၁)။“ငါ့သႏၱာန္မွာ ကုသိုလ္စိတ္ ျဖစ္ေစရပါမယ္”။ ငါ့သႏၱာန္မွာ ဒီလူ႕ဘ၀ ရလာတဲ့အခ်ိန္

တစ္ေနရာနဲ႔ တစ္ေနရာ၊ တစ္ေဒသနဲ႔ တစ္ေဒသ၊ တစ္အိမ္နဲ႔ တစ္အိမ္၊ တစ္မိသားစုနဲ႔ တစ္မိ
သားစု၊ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္၊ သေဘာထားခ်င္း မတူႏိုင္ၾကဘူး။ အေဖ အေဖခ်င္းမတူၾကဘူး။
အေမ အေမခ်င္းမတူၾကဘူး။ တစ္ခ်ိဳ႕အေဖအေမေတြက သားသမီးကို ပံုခ်စ္ပစ္လိုက္တယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕

ဘ၀သံသရာ ခရီးကို ေလွ်ာက္တဲ့အခါမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ သူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္၊ အပါယ္ေလး
ဘံုမွ လြတ္ေျမာက္ရာလမ္းစဥ္မွန္သို႔ ေရာက္ရန္အလြန္အေရးႀကီးပါသည္။ လူ႔ရဲ႕သဘာ၀အရ အေပါင္း
အသင္း၊ အေဖၚျပဳမွဳေတြျဖင့္ တစ္ဦးေပၚတစ္ဦး အျပန္အလွန္ အက်ိဳးျပဳၿပီးေတာ့ ေနၾကပါသည္္။ သူ

“သင္တန္းဖြင့္ၾကစို႔”
============
တို႔သာသနာ၊ တို႔ဘာသာကို
မ်က္ႏွာလႊဲထား၊ မႀကိဳးစားက
တို႔မ်ားဘာသာ၊ ဆုတ္ယုတ္မွာမို႔

ျဗဟၼစိုရ္တရား ၄-ပါးအေၾကာင္း

ဤျပခဲ့ေသာ ေမတၱာ၊ ကရုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥေပကၡာ ၄-ပါးကို ပါဠိလုိ “ျဗဟၼ၀ိဟာရ”၊ ျမန္မာလုိ “ျဗဟၼစိုရ္” တရားေလးပါး ဟုေခၚသည္။ (ျဗဟၼ = ျမတ္ေသာ + ၀ိဟာရ = ေနျခင္း။) “သတၱ၀ါတုိ႔အေပၚ၌ ေမတၱာပြား၍ ျဖစ္ေစ၊ ကရုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥေပကၡာတုိ႔တြင္ တစ္ပါးပါး ပြား၍ျဖစ္ေစ ေနျခင္းသည္ ျမင့္ျမတ္ေသာ ေနျခင္းျဖစ္သည္”ဟု ဆိုလိုသည္။ ထုိကဲ့သို႔ ပြားမ်ား၍ ေနထုိင္ျခင္းသည္ ေဒါသစိတ္ အဘိဇၥ်ာ ဣႆာစိတ္တုိ႔ျဖင့္ ေနျခင္းကဲ့သို႔ ေျခာက္ေျခာက္ေသြ႕ေသြ႕ မဟုတ္ဘဲ စိုစိုျပည္ျပည္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ “ျဗဟၼစိုရ္”ဟု ေခၚဟန္တူသည္။ (အခ်ိဳ႕က “ျဗဟၼစရိယ”ဟူေသာ ပါဠိကို “ျဗဟၼစို”ဟု ျမန္မာျပန္ထားေၾကာင္း ေျပာၾက၏။)။

ဥေပကၡာအေၾကာင္း

သတၱ၀ါတုိ႔အေပၚ၌ လ်စ္လ်ဴရူျခင္းသေဘာသည္ ဥေပကၡာတည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “ရူသည္လ်စ္လ်ဴ၊ ေပကၡျပဳေလာ့”ဟု ဆုိခဲ့သည္။ (ဤဥေပကၡာကို အဘိဓမၼာက်မ္းမ်ား၌ “တၾတမဇၥ်တၱတာ ေစတသိက္”ဟု ေခၚသည္။) လ်စ္လ်ဴရူ ဟူသည္ ေမတၱာကဲ့သို႔ ခ်စ္လည္းမခ်စ္၊ ကရုဏာကဲ့သို႔ သနားလည္းမသနား၊ မုဒိတာကဲ့သို႔ ၀မ္းလည္းမေျမာက္၊ ေဒါသကဲ့သို႔ မုန္းလည္းမမုန္းဘဲ “မေကာင္းလည္း သူ႔ကံ၊ ေကာင္းလည္း သူ႔ကံ”ဟု ကမၼသကာ ခ်ထားျခင္းတည္း။ (ကမၼ = မိမိျပဳအပ္ေသာ ကံသာ + သက = မိမိဥစၥာျဖစ္သည္”ဟု သေဘာထားျခင္း)

မုဒိတာအေၾကာင္း

ျပည့္စံု ၾကြယ္၀ ခ်မ္းသာသူမ်ားကို ျမင္ရၾကားရေသာအခါ ၀မ္းေျမာက္ ျခင္းသေဘာတရားသည္ မုဒိတာတည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “၀မ္းသာ-မုဒိ”ဟု ဆုိခဲ့ေပသည္။ ခ်ဲ႕ဦးအံ့ - ဥစၥာစည္းစိမ္ ဂုဏ္သိမ္ဘက္ ျဖစ္ေစ၊ အမ်ိဳးအေဆြ၊ အဆင္း၊ က်န္းမာျခင္း၊ ပညာတတ္ျခင္း စသည္တုိ႔တြင္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးဘက္ကျဖစ္ေစ သမၸတၱိဆုိက္ေနသူကိုျမင္ရ ၾကားရေသာအခါ အဘိဇၥ်ာ ဣႆာအားၾကီးသူတို႔၌ မတရားလိုခ်င္မူ၊ မနာလိုမူ၊ မစားရသည့္အမဲ သဲႏွင့္ပက္လုိမူ စေသာ အယုတ္တမာတရားေတြ ျဖစ္တတ္ေသာ္လည္း စိတ္ထားျဖဴလြင့္ သူေတာ္စင္တုိွ႔၌ကား “ေတာ္ပါ ေပတယ္၊ ေတာ္ပါေပတယ္၊ သာဓု သာဓု၊ ေရွးေကာင္းမူေၾကာင့္ ယခုလို ခ်မ္းသာတာပါပဲ”ဟု မုဒိတာ အစစ္ျဖစ္ႏုိင္ၾကေပသည္။

ကရုဏာအေၾကာင္း

ဆင္းရဲေသာ “ဒုကၡိတသတၱ၀ါ”မ်ားကို ျမင္ရ ၾကားရေသာအခါ ျဖစ္ေပၚလာေသာ သနားၾကင္နာမူကို “ကရုဏာ”ဟု ေခၚသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “သနားကရုဏာ”ဟု ဆုိခဲ့သည္။ ထုိသို႔ ကရုဏာ ဆင္းရဲမူကို သက္သာနုိင္သမွ် သက္သာေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္လုိ၏။ ကူညီေထာက္ပံ့လုိ၏။ ထုိသို႔ မကူညီနုိင္လွ်င္ မ်ားစြာ စိတ္ထိခိုက္၏။ ရင္ထဲမွာ ပူေလာင္သလို ျဖစ္၏။ ဤသို႔ စိတ္ကို ထိခိုက္ျခင္းကား ကရုဏာအစစ္မဟုတ္ပါ။ ကရုဏာအရင္းခံ၍ သူေတာ္ေကာင္း သႏၱာန္မွာ ျဖစ္တတ္ေသာ ေဒါမနႆ အကုသိုလ္ ကေလးမွ်သာ ျဖစ္သည္။ ဤအကုသိုလ္ကေလးကား ယုတ္မာဆုိးရြားလွသည္ မဟုတ္ပါ။ ဒုကၡိတသတၱ၀ါကို ျမင္လွ်င္ သူေတာ္စင္တုိ႔ သႏၱာန္၌ ျဖစ္ေလ့ရွိေသာ သေဘာထံုးစံပင္တည္း။

ကရုဏာအတု

တစ္ခါတစ္ရံ မိမိႏွင့္ သက္ဆုိင္သူမ်ား ဆင္းရဲသည္ကို ျမင္ရ ၾကားရ၍ ကရုဏာအစစ္သဖြယ္ ကယ္ဆယ္ခ်င္ေသာ သေဘာမ်ားျဖစ္၏။ ထုိအခါ ကရုဏာအစစ္ လိုလိုႏွင့္ ေသာကျဖစ္တတ္ေလသည္။ ကရုဏာအစစ္သည္ သနားၾကင္နာေသာ္လည္း စိတ္ကို မပူပန္ေစတတ္၊ ကရုဏာအတုကား ပူပူပန္ပန္ ရွိေလသည္။

ေမတၱာအေၾကာင္း

“ေမတၱာ”ဟူေသာ အမည္နာမျဖင့္ ေစတသိက္ သီးျခားမရွိေခ်။ ေရွ႕၌ ျပခဲ့ေသာ အေဒါသ-ေစတသိက္ကိုပင္ သတၱ၀ါမ်ား၏ စီးပြားခ်မ္းသာ လုိလားခ်စ္ခင္ရာ၌ “ေမတၱာ”ဟု ေခၚေ၀ၚရေပသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “မွတ္ယူခ်စ္ျငား-ေမတၱာပြား၍”ဟု ဆုိခဲ့သည္။ သို႔ျဖစ္၍ တစ္ေယာက္ေယာက္ အေပၚ၀ယ္ သူ၏ အက်ိဳးစီးပြားကို လိုလားေသာ (ၾကီးပြားေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ကူညီလိုေသာ) ခ်စ္ခင္မူကို ေမတၱာဟု မွတ္ပါ။

ေမတၱာအတု

ေဆြခ်စ္ မ်ိဳးခ်စ္ သမီးခင္ပြန္းခ်စ္စေသာ အခ်စ္မ်ားလည္း တစ္ေယာက္အက်ိဳး တစ္ေယာက္က လုိလားၾက၊ ကူညီေစာင့္ေရွာက္လို ေထာက္ပံ့လုိၾက၏။ ထုိကဲ့သို႔ ခ်စ္ေနသူအေပၚ၌ “ေမတၱာရွိသည္”ဟုလည္း ေျပာဆုိၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ထုိအခ်စ္မ်ိဳးမွာ ေမတၱာအစစ္ မဟုတ္၊ ေလာဘခန္း၌ ျပခဲ့ေသာ “ေဂဟႆိတ ေပမ = အိမ္၌မွီေသာအခ်စ္”တည္း။

တစ္ခ်ိန္တြင္ ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးက ဘုရားရွင္ထံေတာ္သို႔ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီးေနာက္ ဘု
ရားရွင္ကို ဤကဲ့သို႔ေမးျမန္းေလွ်ာက္ထားေတာ္မူ၏ ---- “ျမတ္စြာဘုရား ...
‘အ၀ိဇၨာ အ၀ိဇၨာ’ဟု ေျပာဆိုေနပါသည္ ျမတ္စြာဘုရား၊ အဘယ္ကို အ၀ိဇၨာဟုေခၚ

ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအတြက္ “ ဓမၼ ” ဆိုတာ အမွန္အမွားကို ခြဲျခားသိႏိုင္ေသာ ေဟာေျပာ
ထားတဲ့ ဗုဒၶျမတ္စြာရဲ႕ ဆံုးမသြန္သင္ခ်က္ေတြကို ေခၚပါတယ္။ အက်ိဳးအေၾကာင္း၊ အေကာင္းအ
ဆိုးေတြကို သိတာကိုလည္း ဓမၼကိုသိတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။

အရွင္သာရိပုတၱရာသည္ ဥပတိႆ ပရဗိုဇ္ ဘ၀ျဖင့္ အရွင္အႆဇိထံမွ ျမတ္စြာဘုရား၏
တရားေတာ္ကို နာၾကားရ၍ ေသာတာပတၱိ မဂ္ဉာဏ္ ဖိုလ္ဉာဏ္ကို ရခဲ့၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာျဖစ္သူ
အရွင္အႆဇိကို ပူေဇာ္လို၍ ေရာက္ေလရာ အရပ္တိုင္း၌ အရွင္အႆဇိ ရွိရာအရပ္ဘက္ကို ဦး

လူတစ္ေယာက္ ေသသြားၿပီးတဲ့ေနာက္က်မွ
သူ႕အေပၚ ကုိယ္ေစတနာရွိေၾကာင္း ျပသေနတာထက္
သူမေသခင္ ကိုယ္တက္ႏိုင္တဲ့ဘက္က ႀကိဳတင္အကူအညီ

ရွင္မဟာသီလ၀ံသ ဆံုးမစာ (၁)
-------------------------
၁။ တိေလာကဟု၊ မရႏွိဳင္းတူ
ဖက္မျပဴသည္၊ သံုးဆူရတနာ
မာတာပိတ၊ ဆရာစ,သား
အရွင္မ်ားကို၊ ျပစ္မွားမဆို

ၾကိဳတင္မသိႏွိဳင္ေသာ အေၾကာင္း(၅)ပါး
---------------------------------------
၁။ မိမိအသက္ ေသမည့္ရက္ ေသခ်ာတိက် မသိႏွိဳင္။
၂။ မည္သည့္ေရာဂါ ေသရမွာ ေသခ်ာတိက် မသိႏွိဳင္။
၃။ မည္သည့္ခ်ိန္ခါ ေသရမွာ ေသခ်ာတိက် မသိႏွိဳင္။
၄။ မည္သည့္ေနရာ ေသရမွာ ေသခ်ာတိက် မသိႏွိဳင္။
၅။ ေသျပီးေနာက္မွာ ဘယ္ေရာက္မွာ ေသခ်ာတိက် မသိနိုင္။
.
မေမ့အပ္တဲ႔ (၁၀)ခ်က္

ဘယ္အရြယ္မွာ တရားအားထုတ္ရမလဲ ?
ဒီေမးခြန္းရဲ႕အေျဖကို မေျဖခင္ အာရံုႏွိဳးတဲ့အေနနဲ႔ အားလံုးၾကားဖူးျပီးျဖစ္တဲ့ ၀တၳဳေလးတစ္ပုဒ္ကို အရင္ေျပာျပရေအာင္ပါ။
"မဟာဓနသူေဌးသား"ရဲ႕ ၀တၳဳေလးပါ။
ျမတ္စြာဘုရားလက္ထက္ေတာ္က ကုေဋရွစ္ဆယ္ခ်မ္းသာတဲ့ သူေဌးသားတစ္ေယာက္ရွိပါတယ္။ သူေဌးသားရဲ႕ မိဘေတြက သားျဖစ္သူကို ခ်စ္လြန္းလို႔ ဒီတစ္သက္ စားမကုန္ဘူးဆိုျပီး

ေလာကမွာ ရခဲလွတဲ႔ အရာေတြရွိပါတယ္ ဘုရားေျပာတဲ့ ရခဲျခင္း (၅) မ်ိဳးမွာ
(၁) ဗုဒၶဳပၸါဒ ဒုလႅဘ = ဘုရားပြင့္ေသာကာလႏွင့္ ၾကံဳႀကိဳက္ခဲျခင္း၊
(၂) မႏုႆတဘာ၀ ဒုလႅဘ = လ႔ူဘ၀အျဖစ္ကိုရခဲျခင္း၊
(၃) သဒၶါ သမၸတၱိ ဒုလႅဘ = သဒၶါတရားႏွင့္ ျပည့္စံုႏိုင္ခဲျခင္း၊
(၄) သဒၶမၼသ၀နအတိ ဒုလႅဘ = သူေတာ္ေကာင္းတရား (မွန္ကန္ေသာသစၥာတရား)ကို
အလြန္ၾကားနာရခဲျခင္း၊ တို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။

အေမာဟ (ပညာ) အေၾကာင္း

အေမာဟဟူသည္ ဉာဏ္ပညာတည္း။ ထို႔ေၾကာင့္ “ပညာဉာဏ္မူ၊ အေမာဟဟူ၏”ဟုဆိုခဲ့သည္။ ေမာဟက ဖံုးလႊမ္းကြယ္ကာ ထားေသာအရာဟူသမွ်ကို ဤဉာဏ္ပညာဟု ေခၚေသာ အေမာဟက မဖံုးကြယ္ႏုိင္ေအာင္ စြမ္းႏုိင္သမွ် ထုတ္ေဖာ္ျပသျဖင့္ အမွန္ကိုသိရေလသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ေမာဟႏွင့္ အေမာဟသည္ “ခင္ပုတ္ႏွင့္ က်ီး”ကဲ့သို႔ ကမၻာ့ရန္သူၾကီးမ်ားေပတည္း။

ပညာစစ္

ဤဉာဏ္ပညာသည္ ပညာစစ္ ပညာတုဟု ႏွစ္မ်ိဳး ရွိ၏။ ထုိတြင္ ကံ ကံ၏ အက်ိဳးကို သိတတ္ေသာ ဉာဏ္၊ စာေပက်မ္းဂန္၏ အဓိပၸာယ္မွန္ကို နားလည္ေသာဉာဏ္္၊ ၀ိပႆနာဉာဏ္၊ မဂ္ဉာဏ္ ဖုိလ္ဉာဏ္မ်ားႏွင့္ ဘုရားရွင္၏ သဗၺညဳတဉာဏ္ တုိင္ေအာင္ အျပစ္ကင္းေသာ အသိအလိမၼာ ဉာဏ္ဟူသမွ် ပညာ အစစ္ပင္တည္း။

အေဒါသအေၾကာင္း

မခက္ထန္ မၾကမ္းတမ္းျခင္း သေဘာသည္ အေဒါသတည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “အေဒါသတြက္၊ မခက္မထန္”ဟု ဆုိခဲ့သည္။ ဤအေဒါသသည္လည္း ေဒါသကို ဆန္႔က်င္ဘက္ျပဳကာ ကမၻာေၾကေသာ္လည္း ဥဒါန္းမေက်ႏုိင္ေသာ ေျမြႏွင့္ေတာက္တဲ့ကဲ့သို႔ ျဖစ္သည္။ ေဒါသသမားေတြ ၾကမ္းတမ္းသေလာက္ အေဒါသသမားမ်ားက ခ်ိဳသာသည္။ စိတ္ေနသေဘာထား ေအးျမသျဖင့္ သူတစ္ပါးက ေဒါႏွင့္ေမာႏွင့္ ေျပာသည္ကိုပင္ သည္းခံျခင္း အေအးဓာတ္ျဖင့္ ျငိမ္းေစႏုိင္ၾက၏။

စိတ္ဓာတ္သာ ေအးသည္မဟုတ္၊ ေဒါသသမားတုိ႔၏ မ်က္ႏွာ အေနလည္း ေငြစႏၵာလမင္းအသြင္ ၾကည္လင္လွပ၍ ပသာဒရွိသည့္အျပင္ ခ်ိဳသာေသာ စကားအသံုးအႏူန္းတုိ႔ေၾကာင့္ ေတြ႕ရသူတိုင္း မမုန္းနုိင္ေအာင္ က်က္သေရကို ေဆာင္လ်က္ရွိၾကေပသည္။ အေဒါသ ဓာတ္ခံသည္ သို႔ေလာက္ပင္ အက်ိဳးၾကီးမား၏။ တစ္ေလာကလံုး၏ အႏွစ္သက္ဆံုးေသာ ေမတၱာဟူသည္လည္း ဤအေဒါသပင္ျဖစ္ေပသည္။

ဟီရိႏွင့္ ၾသတၱပၸတုိ႔အေၾကာင္း

မေကာင္းမူဒုစရုိက္ကို ျပဳရမည္မွ ရွက္ျခင္းသေဘာသည္ ဟီရိျဖစ္၍ ေၾကာက္လန္႔ျခင္းသေဘာကား ၾသတၱပၸျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “ဒုစရိကို-ဟီရိရွက္စြ၊ လန္႔ၾသတၱႏွင့္”ဟု ဆုိခဲ့သည္။ ဤဟီရိ ၾသတၱပၸ ၂-ပါးတုိ႔တြင္ မိမိ၏ ဂုဏ္သိကၡာကို ေစာင့္ေရွာက္ေလ့ရွိသူတုိ႔၌ ဟီရိတရား ထင္ရွားသကဲ့သို႔ ဆရာ မိဘ ေဆြမ်ိဳး စသူႏွင့္ အျခားလူမ်ားကို ေလးစားသူ၌ ၾသတၱပၸတရား ထင္ရွားေပသည္။

ခ်ဲ႕ဦးအံ့။ ။“ငါသည္ အမ်ိဳးေကာင္း တစ္ေယာက္ျဖစ္၏။ ငါ့လုိ အမ်ိဳးေကာင္းသူက မေကာင္းမူျပဳေနလွ်င္ (ဥပမာ - တံငါလုပ္ေနလွ်င္) ရွက္စရာ ျဖစ္လိမ့္မည္”ဟု မိမိအမ်ိဳးဂုဏ္ကို ေစာင့္ထိန္းေသာအားျဖင့္ မေကာင္းမူကို ျပဳရမည္မွ ရွက္၏။ ပညာတတ္သူကလည္း “ငါ့လုိ ပညာရွိတစ္ေယာက္က ေအာက္က်ေသာ မေကာင္းမူျပဳလွ်င္ (သူ႔ဥစၥာ မတရားယူလွ်င္) ရွက္စရာ ျဖစ္ေတာ့မည္။” အသက္ၾကီးသူကလည္း “ငါ့လုိ အဘိုးၾကီးက မေကာင္းမူကို ျပဳေနလွ်င္ (လိမ္ေနလွ်င္) ရွက္စရာၾကီး ျဖစ္ေတာ့မည္” ဤသို႔ စသည္ျဖင့္ မိမိမွာ ရွိေသာ ဂုဏ္တစ္ခုခုကို ေလးစားသူ၌ ဟီရိတရား ထင္ရွားေလသည္။

အေလာဘအေၾကာင္း

မလုိခ်င္မူသေဘာသည္ အေလာဘတရားတည္း။ ထို႔ေၾကာင့္ “အေလာဘလွ်င္၊ မလုိခ်င္တည္း”ဟု ဆိုခဲ့သည္။ ဤအေလာဘ၏ မလုိခ်င္မူသည္ ေလာဘႏွင့္ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္၏။ မီးႏွင့္ေရပမာ ကမၻာ့ရန္ဘက္ကဲ့သို႔ ျဖစ္ရကား ေလာဘ၏ လုိခ်င္အပ္ေသာ အရာမွန္သမွ်ကို အေလာဘက မလိုခ်င္ခ်ည္းျဖစ္သည္။ မ်က္ျမင္အားျဖင့္ ေလာဘသမားႏွင့္ အေလာဘသမားတုိ႔ ကြာျခားပံုကို သတိျပဳပါ။

ေလာဘဘုန္းၾကီး

ေလာဘသမားသည္ ဘုန္းၾကီးျဖစ္လွ်င္ ပစၥည္းလာဘ္ကို လိုခ်င္၏။ မိမိကို လွဴခ်င္လာေအာင္ ဆြယ္တရားေဟာ၏။ ရျပန္လွ်င္လည္း ထုိပစၥည္းကို မလွဴရက္ မေပးရက္၊ အလြန္မက္ေမာ၏။ ထုိပစၥည္းရမူကို အေၾကာင္းျပဳ၍ “အာဂ---ငါပဲ”ဟု စိတ္ၾကီး၀င္လုိက္ေသး၏။ လွဴဒါန္းႏုိင္ေသာ ဒကာ ဒကာမမ်ားကို ေအာက္က်ိဳ႕၍ ဆက္ဆံရသျဖင့္ မိမိ၏ ေအာက္က်ပံုကိုကား သတိမရရွာေခ်။

သတိအေၾကာင္း

ေအာက္ေမ့ျခင္း အမွတ္ရျခင္း သေဘာသည္ သတိတရားတည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “ေအာက္ေမ့-သတိ”ဟု ဆုိခဲ့သည္။ ဤေအာက္ေမ့မူ၊ အမွတ္ရမူသည္ အလြန္မ်ားျပား၏။ ေရွးကကုသုိလ္ေကာင္းမူ တစ္ခုခု ျပဳခဲ့၏။ ယခု ထုိကုသိုလ္ကို ျပန္၍ အမွတ္ရ၏။ တရားစကား ေျပာေဟာေနသည့္အခါ၊ ဆံုးမၾသ၀ါဒ ေပးေနသည့္အခါ မွတ္မိနားလည္ေအာင္ သတိထား၍ နားေထာင္၏။ ကမၼ႒ာန္းႏွလံုးသြင္းသည့္အခါ အာရုံေပ်ာက္မသြားေအာင္ စူးစူးစိုက္စုိက္ႏွင့္ ႏွလံုးသြင္း၏။

ျမတ္စြာဘုရားသခင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္က “မႏုႆတၱဘာေ၀ါ ဒုလႅေဘာ” တဲ့၊ လူ႔ဘ၀ဆိုတာ
ရဖို႔အင္မတန္ခက္ပါတယ္၊ ဘာျဖစ္လို႔ခက္တုန္းဆို စဥ္းစားၾကည့္ေပါ့။ လူ႔ဘ၀က ဘာေၾကာင့္
ရႏိုင္တာတုန္းဆိုရင္ ကုသိုလ္ေၾကာင့္ရတာျဖစ္ပါတယ္၊ ကဲ ကုသိုလ္စိတ္ျဖစ္တဲ့ အခ်ိန္ဟာ မ်ားသ

၁။ တိရစၦာန္
၂။ ၿပိတၱာ
၃။ မိ စၦာဒိဌိ
၄။ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲသူ

ယေန႔ လူသားေတြရဲ႕ အသက္ဟာ ရွစ္ဆယ္တန္းလို႔ ဆိုပါစို႔။ အသက္ရွစ္ဆယ္တန္းက
ေန လူေတြရဲ႕ မနက္ျဖန္ ကမၻာဟာ ဘာျဖစ္ဦးမလဲဆိုတာကို ျမတ္စြာဘုရားက လူေတြသိရွိ
ေအာင္ “စကၠ၀တၱိသုတၱန္” မွာ ေဟာႀကားထားပါတယ္။ လူေတြရဲ႕အသက္ဟာ အခုသက္တမ္း

သံသရာလည္ေၾကာင္းမွာ=၁။ စကၡဳဓါတ္ကိုလည္းေကာင္း၊ ရူပဓါတ္ကိုလည္းေကာင္း၊ စြဲ၍
စကၡဳ၀ိညာဏဓါတ္ ျဖစ္ပါသည္။ သံုးပါးေသာဓါတ္တို႔၏ ေပါင္းဆံုျခင္းေၾကာင့္ ဖႆျဖစ္ပါသည္။
ဖႆဟူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ေ၀ဒနာ ျဖစ္ပါသည္။ ေ၀ဒနာဟူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္

“ဓမၼစကား”
   ========
   ဓမၼစကား
   ေန႔တိုင္းၾကားက
   စိတ္ထားေဖြးလက္
   သိဉာဏ္ထက္၏။ ။

Q.အရွင္ဘုရား…
(၁) ဓူတင္ ၁၃ပါးဆုိတာ သိလုိပါတယ္ဘုရား။ ၈ပါးသီလမွာ ျမင့္ေသာေနရာ ျမတ္ေသာေနရာ ေရွာင္ရမယ္ဆုိတာလဲ ေသခ်ာရွင္းျပေပးေစလုိပါတယ္။ ဆုိဖာေပၚမွာ ထုိင္မိတာ၊ တည္းခုိခန္းထဲက အခင္းထူထူခင္းထားတဲ့ ကုတင္ေပၚအိပ္ရတာ ဥပုသ္က်ဳိးပါသလား။

တစ္ေလာက စာဖတ္ပရိတ္သတ္ ဒကာေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ အြန္လုိင္းမွာေတြ႕ေတာ့ သူက “ဘုန္းဘုန္းဘုရား တပည့္ေတာ္ တစ္ခုေလာက္ ေမးေလွ်ာက္ခ်င္ပါတယ္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရရင္ တပည့္ေတာ္ ဒိအသက္ဒီအရြယ္အထိ ဥပုသ္တစ္ခါမွ မေစာင့္ဖူးဘူးဘုရား၊ ေစာင့္ရေကာင္းမွန္းလည္း မသိဘူး။ ဘယ္လုုိေစာင့္ရတယ္ဆုုိတာလည္း မသိဘူး။ ေျပာရရင္ ဥပုသ္ဆုိတဲ့

ဘုရားရွင္ေတြ တုိးတက္တဲ့.ဒီဘက္ေခတ္မွာ ဘာလုိ႕ မပြင့္တာလဲ..လုိ႕ ေမးထားတာပါ။..
ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ သီတဂူဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး ရဲ႕ ဗုဒၶ၀င္ တရားေလးကုိ နာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီတရားေလး နာျဖစ္လုိက္ရင္..အဲသံသယကုိ ေျပလည္ေစႏူိင္ပါတယ္။..အခု အဲတရားေလးထဲက..ဆရာေတာ္ၾကီး ေဟာထားတဲ့ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ရဲ႕ ဘုရားျဖစ္ဖုိ႕ရန္ ..ၾကည့္ျခင္းၾကီး (၅)ပါးကုိ ေရးလုိက္ခ်င္ပါတယ္။...

သဒၶါအေၾကာင္း

ယံုၾကည္ျခင္းသေဘာတရားသည္ သဒၶါတည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “ယံုၾကည္တတ္ေလ့၊ သဒၶါေငြ႕တည္း”ဟု ဆုိခဲ့ေပသည္။ “ယံုၾကည္”ဟူရာ၌ ယံုအတြက္ အဓိပၸာယ္တစ္ရပ္၊ ၾကည္အတြက္ အဓိပာယ္တစ္ရပ္ ၂-မ်ိဳးခြဲ၍ မွတ္ရမည္။

ဒိ႒ိသည္ ကံတရားမရွိ၊ ကံ၏ေကာင္းက်ိဳးဆုိးက်ိဳးမရွိ။ လြန္ခဲ့ေသာကာလက မိမိတုိ႔ ျဖစ္ခဲ့ရေသာ ဘ၀ေဟာင္းဟူ၍ မရွိ၊ ယခုဘ၀ေသလွ်င္ ေနာက္ထပ္ျဖစ္ဖုိ႔ ဘ၀သစ္လည္း မရွိ။ ဤဘ၀ ထုိဘ၀ ဓမၼအားလံုးကို သိႏုိင္ေသာ လူဘုရားမရွိ၊ တရားမရွိ၊ သံဃာမရွိ။ ဤသို႔ စသည္ျဖင့္ ယူမွား၏။ ထုိကံစသည္ကို လံုး၀မယံုေခ်။ ၀ိစိကိစၦာမွာ မယံုတစ္၀က္ ယံုတစ္၀က္ႏွင့္ ယံုမွားသံသယျဖစ္ေန၏။ ဤသဒၶါကား “ကံ-ကံ၏အက်ိဳးစေသာ အရာစုကို ဧကန္ရွိ၏”ဟုယံုသည္။ ဤ ယံုေသာသဒၶါကို “သဒၶါေမာကၡ = ယံုေသာအားျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ျခင္းသေဘာ”ဟုလည္း က်မ္းဂန္တုိ႔၌ ဆုိ၏။ ဤသို႔ အမွန္ရွိေသာ အေၾကာင္းအရာ၌ ယံုျခင္းကိုသာ သဒၶါအစစ္ ကုသုိလ္ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ပါ။

ေစတသိက္မ်ားအေၾကာင္း

စိတ္ကိုေကာင္းေအာင္ ျခယ္လွယ္ေသာ ေစတသိက္မ်ား

၁။ သဒၶါ
၂။ သတိ
၃။ ဟီရိ
၄။ ၾသတၱပၸ
၅။ အေလာဘ
၆။ အေဒါသ
၇။ အေမာဟ
၈။ ေမတၱာ
၉။ ကရုဏာ
၁၀။ မုဒိတာ
၁၁။ ဥေပကၡာ
၁၂။ သမၼာ၀ါစာ
၁၃။ သမၼာကမၼႏ ၱ
၁၄။ သမၼာအာဇီ၀

၀ိစိကိစၦာအေၾကာင္း

ဘုရားစသည္တုိ႔၌ ယံုမွားျခင္းသေဘာသည္ “၀ိစိကိစၦာ”တည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “ဘုရား စသည့္၊ ယံုမွား ဘိမူ၊ ၀ိစိကိစၦာ”ဟုဆုိခဲ့သည္။ “ယံုမွား”ဟူသည္ လံုးလံုး မယံုၾကည္ျခင္းမ်ိဳးလည္း မဟုတ္၊ စိတ္ခ်လက္ခ် မယံုၾကည္ဘဲ “မယံုတစ္၀က္၊ ယံုတစ္၀က္” ဆုိသလုိ ျဖစ္ေနျခင္းမ်ိဳးတည္း။ ဤ၀ိစိကိစၦာ၏ မယံုမူမ်ားကား -----

၁။ အလံုးစံုကို အကုန္သိေသာ ဘုရားဆိုတာ ဟုတ္ပါ့မလား။

၂။ ထုိတရားအတုိင္း က်င့္လွ်င္ နတ္ရြာ နိဗၺာန္ ရႏုိင္သည္ဆုိတာ ဟုတ္မွဟုတ္ပါ့မလား။

၃။ (ေကာင္းမြန္စြာ က်င့္ေသာ သံဃာကို ၾကည့္၍) ေကာင္းမြန္စြာက်င့္ေသာ သံဃာ ဟုတ္မွ ဟုတ္ရဲ႕လား။

ထိနမိဒၶတုိ႔အေၾကာင္း

စိတ္ေရာကိုယ္ပါ သြက္လက္ျခင္း မရွိဘဲ ထုိင္းတုိင္းတုိင္း ျဖစ္ျခင္းကို “ထိန”ဟု လည္းေကာင္း၊ မူိင္းတုိင္းတုိင္း ျဖစ္ျခင္ကို “မိဒၶ”ဟုလည္းေကာင္း ေခၚ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “ထိုင္းျခင္း ထိန၊ မူိင္း မိဒၶႏွင့္”ဟု ဆုိခဲ့သည္။ ဤေစတသိက္ႏွစ္ပါးသည္ အတူ ျဖစ္ရုိးတည္း။ ဤ ၂-ပါးျဖစ္သည့္အခါ လံု႔လ၀ီရိယကင္း၍ ပ်င္းရိသလုိ ျဖစ္ေန၏။ ဆုိင္ရာ အလုပ္ကိစၥ၌ ထက္ထက္သန္သန္ မရွိဘဲ တြန္႕ဆုတ္တြန္႕ဆုတ္ ျဖစ္ေန၏။ ဤ ၂-ပါးျဖစ္ပံုသည္ အိပ္ေပ်ာ္ခါနီးအခါ၊ တရားနာရင္း ငိုက္သည့္အခါတုိ႔၌ ထင္ရွား၏။

ကုကၠဳစၥအေၾကာင္း

ေနာင္တတစ္ဖန္ ပူပန္ျခင္းသေဘာသည္ “ကုကၠဳစၥ”တည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “ကုကၠဳစၥကား၊ ေနာင္တစ္ဖန္၊ ပူပန္ထန္ျပင္း”ဟု ဆုိခဲ့သည္။ ခ်ဲ႕ဦးအံ့-ဤကုကၠဳစၥ၏ ေနာင္တရမူသည္ အကုသိုလ္ျပဳျပီးမွ “ျပဳမိတာ မွားေလစြ”ဟုလည္းေကာင္း၊ ကုသိုလ္ မျပဳခဲ့မိ၍ “မျပဳမိတာ မွားေလစြ”ဟု လည္းေကာင္း ေနာင္တရျခင္း ၂-မ်ိဳးရွိ၏။

ေနာင္တရပံု

“ဒု-သ-န-ေသာ”ဟု အမ်ားေျပာၾကေသာ သူေ႒းသားေလးေယာက္သည္ လူ႔ဘ၀၌ ကုသိုလ္ေကာင္းမူ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ရာ ပစၥည္းအလံုးအေလာက္ ရွိၾကပါလ်က္ ကုသိုလ္ေကာင္းမူ ျပဳရမည့္အစား မိစၦာစာရ ကာမမူ အကုသိုလ္ကိုသာ ျပဳမွားခဲ့ၾကေလသည္။ ထုိ႔ေနာက္ “ေလာဟကုမၻီ” သံရည္ပူငရဲ၌က်ကာ အႏွစ္ ၆-ေသာင္းၾကာမွ ေပၚလာ၍

၁။ ဗာရာဏသီျပည္ႀကီး။
၂။ သာ၀တၱိျပည္ႀကီး။
၃။ ေ၀သာလီျပည္ႀကီး။
၄။ မိတၳိလာျပည္ႀကီး။
၅။ အာဠ၀ီျပည္ႀကီး။

သံသရာခရီးသြားရင္း အမွားလုပ္မိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ဘယ္ပံုဒုကၡ ေရာက္ၾကတယ္ဆိုတာ
မွတ္သားၿပီး အမွားမလုပ္မိေအာင္ သတိေဆာင္ၾကဖို႔ လိုပါတယ္။ သံသရာခရီး သြားေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္
တိုင္းဟာ အမွားလုပ္မိတတ္ၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ အမွားလုပ္မိသလဲဆိုရင္ အေၾကာင္းအက်ိဳး
အမွန္တရားကို မသိတာကအဓိကပါ။ လုပ္သင့္တာနဲ႔ မလုပ္သင့္တာကို ခြဲျခားၿပီး မသိတတ္ၾကပါ။

ဘုန္းဘုန္းကေတာ့ အစိုးရမူလတန္းေက်ာင္းမွာ တစ္တန္းကစၿပီး ေက်ာင္းေနရတယ္။ အဲဒီတစ္
တန္းမတိုင္ခင္က မူႀကိဳေခၚမလား၊ သူငယ္တန္းေခၚမလား မေျပာတတ္ပါဘူး။ ဘုန္းဘုန္းတို႔ရဲ႕ စစ္
ကိုင္းေတာင္ရိုးက ေရဦးတိုက္သစ္ဆိုတဲ့ ေက်ာင္းတိုက္ရွိတယ္။ အဲဒီေက်ာင္းတိုက္မွာ ဒီအနီးအနား
ရပ္ရြာေတြက မူလတန္းအရြယ္ ကေလးေတြကို ပညာေရး ျဖည့္ဆည္းေပးေနတာက ဆရာေတာ္

ကပိလ၀တ္ျပည္ သုေဒၶါဓန မင္းႀကီး၏သားေတာ္ သိဒၶတၳမင္းသားဟာ ေဒ၀ဒဟျပည့္ရွင္
သုပၸဗုဒၶမင္း၏ သမီးေတာ္ ယေသာ္ဓရာေဒ၀ီႏွင့္ လက္ထပ္ၿပီးလွ်င္ မင္းသမီးေပါင္း ေလး
ေသာင္း အေျခြအရံမ်ားႏွင့္တကြ ႀကီးက်ယ္ေသာ မင္းစည္းစိမ္ ကာမဂုဏ္ အာရံုမ်ားျဖင့္ ေပ်ာ္
ေမြ ့ေနတယ္။ တစ္ေန ့ေသာအခါ ဥယ်ာဥ္ေတာ္သို ့ အေျခြအရံမ်ားနဲ ့တကြ ေပ်ာ္ပြဲစားထြက္

ကိုယ့္႐ုပ္ကိုယ့္နာမ္ေတြ အၿမဲပ်က္၊
အၿမဲေသေနတာေတြကို အၿမဲၾကည့္႐ႈ
သိျမင္ေနသူအဖုိ႔ တစ္ဘ၀တစ္ခါ
ေသရတာဟာ ေၾကာက္စရာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။

ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြရဲ႕အေျခခံအက်ဆံုးယံုၾကည္ခ်က္ကေတာ့ကံနဲ႔ကံရဲ႕အက်ဳိးတရားပါပဲ။
“ေကာင္းတာလုပ္ခဲ့ရင္ေကာင္းက်ဳိးရမယ္၊ မေကာင္းတာလုပ္ခဲ့ရင္ မေကာင္းက်ဳိးရမယ္၊ အခ်ိဳေစ့စိုက္ခဲ့ရင္ အခ်ဳိပင္ေပါက္ျပီး အခ်ဳိသီးစားရမယ္၊ အခါးေစ့စိုက္ခဲ့ရင္ အခါးပင္ေပါက္ျပီး အခါးသီးစားရမယ္၊
ကိုယ္စိုက္ပ်ဳိးတဲ့ မ်ဳိးေစ့နဲ႔ ထိုက္တန္တဲ့ အပင္ေပါက္ျပီး အဲဒီအပင္နဲ႔ ထိုက္တန္အသီးကိုပဲ ကိုယ္စားရမယ္၊ အလုပ္ဆိုတာကံ

၁) အိမ္တြင္းမီး အျပင္မထုတ္ရ
၂) အိမ္ျပင္မီး အတြင္းမသြင္းရ
၃) ျပန္ေပးမည့္သူကုိသာေပး။
၄) ျပန္ မေပးမဲ့သူကုိ မေပးနဲ႔။
၅) ေပးသင့္သူကုိလည္း ေပး။
၆) ခ်မ္းသာစြာထုိင္။

အေမး။ ။ အရွင္ဘုရား ဘယ္ဘာသာမွ ကိုးကြယ္မႈမရွိတဲ့ လူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ လက္ရွိဘ၀မွာေရာ တမလြန္ဘ၀မွာပါ ဘယ္လိုအေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္လာႏုိင္ပါသလဲဘုရား။
ရန္ေအာင္ၿဖိဳး
ရုရွား

မစၦရိယအေၾကာင္း

၀န္တုိျခင္းသေဘာသည္ “မစၦရိယ”တည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “ေျပာထူးမေစၦ ၀န္တိုေလသတဲ့”ဟု ဆုိခဲ့သည္။ ယခုကာလ၌ မလွဴရက္၊ မေပးကမ္းရက္ေသာ သူကို မစၦရိယရွိသူဟု ေခၚၾကသည္။ မစၦရိယကား မလွဴခ်င္ မေပးခ်င္မူမ်ိဳးမဟုတ္၊ သူတစ္ပါးတုိ႔အား မရေစခ်င္ေသာ သေဘာသာတည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မလွဴခ်င္မေပးခ်င္မူတုိ႔မွာ မိမိပစၥည္းကို တြယ္တာေသာ ေလာဘသေဘာသာ ျဖစ္သည္။ မိမိပစၥည္းကို ျဖစ္ေစ၊ အျခားပစၥည္းကို ျဖစ္ေစ၊ ဂုဏ္ကိုျဖစ္ေစသူ တစ္ပါးမရေစလုိေသာ သေဘာကိုသာ ၀န္တုိမူ မစၦရိယသေဘာဟု မွတ္ပါ။ ဤမစၦရိယကို က်မ္းဂန္တို႔၌ ၅-မ်ိဳးျပ၏။

ဣႆာအေၾကာင္း

ျငဴစူျခင္း၊ မနာလိုျခင္း သေဘာတုိ႔သည္ “ဣႆာ”ပင္တည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “ဣႆာလွ်ံမူ၊ လြန္ျငဴစူ၏” ဟုဆုိခဲ့သည္။ သူတစ္ပါးလွေၾကာင္း၊ ဥစၥာေပါေၾကာင္း၊ ပညာတတ္ေၾကာင္း၊ အက်င့္ေကာင္းေၾကာင္း စေသာ ဂုဏ္သတင္းမ်ား ေျပာျပလာလွ်င္ မနာလုိျခင္း (နားမေထာင္လုိျခင္း) နားမေထာင္လုိရုံသာမကေတာ့ဘဲ “ဇီးကြက္ေလာက္ေတာ့ ငွက္တုိင္းလွရဲ႕၊ သည္လုိယုန္ေတာ့ ခ်ံဳတုိင္းရွိရဲ႕” စသည္ျဖင့္ ႏူတ္ခမ္းစူကာ၊ ပါးစပ္ရြဲ႕ကာ၊ မ်က္ေစာင္းထုိးကာႏွင့္ ေျပာဆုိကဲ့ရဲ႕တတ္ျခင္းသည္ ဣႆာသေဘာခ်ည္းတည္း။ (ေက်းရြာသားတုိ႔ ကဲ့ရဲ႕ရာ၌ကား “ဒီထန္းသီးမူတ္မ်ိဳးေတာ့ ဘယ္ထန္းပင္ေအာက္မဆုိ ေကာက္လုိ႔ ရႏုိင္တယ္”ဟု ဆုိေလ့ရွိ၏။)

ဥပါယာသအေၾကာင္း

ေဆြမ်ိဳး ဂုဏ္သိန္ စည္းစိမ္ဥစၥာ စေသာ သမၸတၱိတုိ႔ တစ္ခုခု ပ်က္စီးသည့္အခါတုိ႔၌ ျပင္းစြာျဖစ္ေသာ ေဒါသကို “ဥပါယာသ”ဟု ေခၚ၏။ ရုိးရုိးေဒါသျဖစ္ေသာအခါ စိတ္ဆုိး၏။ သတ္ျဖတ္ခ်င္၏။ ဤဥပါယာသဟုေခၚေသာ ေဒါသျဖစ္ေသာအခါ၌ကား လြန္စြာ စိတ္ပူပန္၏။ ပူပန္ေသာ စိတ္၏ အပူဓာတ္သည္ ႏွလံုးေသြးကို အရွိန္ဟပ္သျဖင့္ ႏွလံုးေသြးမွ ျဖာ၍က်ေသာ ေသြးမ်ားသည္ အေၾကာသို႔ေလွ်ာက္ကာ တစ္ကိုယ္လံုး ထူပူျပီးလွ်င္ ေမ့ေျမာ၍ပင္ သြားတတ္၏။ အပူလံုးဆုိ႔ကာ တက္သြားတတ္သည္။

ဒုကၡေဒါမနႆအေၾကာင္း

ကိုယ္ဆင္းရဲမူကို “ဒုကၡ”၊ စိတ္ဆင္းရဲမူကို “ေဒါမနႆ” ဟုေခၚ၏။ အသြားအလာ၊ အလုပ္အကိုင္၊ အေနအထုိင္၊ က်ပ္တည္းက်ဥ္းေျမာင္းမူ၊ ေရာဂါေ၀ဒနာဒဏ္ကို ခံစားေနရမူ၊ အရုိက္အႏွက္ခံရမူ၊ တစ္စံုတစ္ခုႏွင့္ ထိခိုက္မူ စသည္တုိ႔ေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္၏ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္းသည္ ဒုကၡခ်ည္းတည္း။ ယခုေလာက၌လည္း ကိုယ္ခႏၶာ နာက်င္လွ်င္ “အလိုေလး-ဒုကၡ ဒုကၡ”ဟု ညည္းညဴၾကေလသည္။ ထုိသို႔ ခႏၶာကိုယ္ ဆုိင္းရဲေသာ္လည္း ပါရမီျဖည့္ေတာ္မူရာ၌ မေဟာ္သဓာ၊ ေ၀ႆႏၱရာဘ၀ စသည္တုိ႔၀ယ္ ကိုယ္ခႏၶာ မသက္သာဘဲ ဆင္းရဲဒုကၡ ေရာက္ေတာ္မူခဲ့၏။ သို႔ေသာ္ သတၱ၀ါတုိ႔၏ အက်ိဳးကို ေမွ်ာ္ကိုးရင္း ေစတနာေၾကာင့္ စိတ္ဆင္းရဲမူ ေဒါမနႆကား မျဖစ္ခဲ့ပါ။

ေသာကအေၾကာင္း

၀မ္းနည္းမူကို “ေသာက”ဟုေခၚသည္။ ေနာက္၌ ျပမည့္ ေဒါမနႆ ေ၀ဒနာ ေစတသိက္ကိုပင္ ၀မ္းနည္းစရာေတြ႕၍ စိတ္မခ်မ္းမသာ ျဖစ္ရာ၌ “ေသာက”ဟုေခၚေလသည္။ ဤေသာကျဖစ္တုိင္း ေဒါသလည္း ပါေနေသာေၾကာင့္ ေဒါသႏွင့္စပ္၍ ေသာကအေၾကာင္းကိုလည္း သိသင့္သည္။ ေသာက၏ ၀မ္းနည္းမူသည္ ယခု လူတုိ႔၌ မ်ားျပားလွေခ်၏။ မိမိႏွင့္ ခ်စ္ခင္ေနေသာ ေဆြမ်ိဳးစသည္တုိ႔ ပ်က္စီး၍ ၀မ္းနည္းရျခင္း၊ စည္းစိမ္ဥစၥာ ပ်က္စီးဆံုးရူံး၍ ၀မ္းနည္းရျခင္း၊ မိမိအက်ိဳးကို လုိလားေသာ မိတ္ေဆြမ်ား၌ ဥစၥာစည္းစိမ္ပ်က္၍ ၀မ္းနည္းရျခင္းမ်ားသည္ ေသာကခ်ည္းတည္း။

၁။ ေကသာ = ဆံပင္။
၂။ ေလာမာ = အေမြး။
၃။ နခါ = ေျခသည္းလက္သည္း။
၄။ ဒႏၱာ = သြား။
၅။ တေစာ = အေရ။

ေကာသမၺီျပည္က ဥေတနမင္းႀကီးမွာ သာမာ၀တီဆိုတဲ့ မိဖုရားတစ္ပါးရွိပါတယ္။ တစ္ေန႔
သာမာ၀တီဆိုတဲ့ မိဖုရားဟာ နန္းျပသာဒ္ႀကီးတစ္ခုလံုး မီးေလာင္ၿပီး အၿခံအရံငါးရာႏွင့္ အတူတ
ကြ မီးေလာင္ေသဆံုးသြားပါတယ္။ ခုေခတ္လို ေျပာမယ္ဆိုရင္ အေသဆိုးနဲ႔ ေသသြားတယ္လို႔
ေျပာၾကမွာပါ။ သာမာ၀တီ မိဖုရား မီးေလာင္လို႔ ေသရတာဟာ သံသရာခရီး သြားတဲ့အခ်ိန္ အ

ဘ၀ဆိုတာ အမိ၀မ္းၾကာတိုက္ထဲက စ ပါတယ္။ ေလာကမွာ အိမ္ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ေနခ်င္တဲ့
သူဟာ အိမ္ေကာင္းေကာင္းကို ရွာသလို အမိ၀မ္းတိုက္ ေကာင္းေကာင္းမွာ ေနခ်င္ရင္လဲ အေမ့၀မ္း
ၾကာတိုက္ ေကာင္းေကာင္းကို ရွာလို႔ရပါတယ္။ အိမ္ဆိုတာက အိမ္ေကာင္းရင္လည္း ေနတဲ့သူက
ခ်မ္းသာသလို၊ ေနတဲ့သူ ေကာင္းရင္လည္း အိမ္က ပိုေကာင္းလာပါတယ္။

ျမတ္စြာဘုရားသခင္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီး ကိုယ္တိုင္ပင္လွ်င္ ဘုရားမျဖစ္မွီ ဘုရားေလာင္း
ဘ၀မွာ ဤပဋိစၥသမုပၸါဒ္ တရားေတာ္ႀကီးကို အဆံုးကေန အစေရာက္ေအာင္ ဆင္ျခင္ေတာ္မူပါ
သည္။ တစ္ဖန္ အစကေန အဆံုးေရာက္ေအာင္ ဆင္ျခင္ေတာ္ မူပါသည္။ ဤကဲ့သို ့ ပဋိစၥသ
မုပၸါဒ္ ေဒသနာကို အစက အဆံုး၊ အဆံုးက အစ၊ ျပန္ေရာက္ေအာင္ ဆင္ျခင္ သံုးသပ္ေတာ္မူ

*** ေပၚတိုင္းမျပတ္၊ ရွဳမွတ္ေနလွ်င္၊
      ရုပ္ နာမ္ ႏွစ္မ်ိဳး၊ ေၾကာင္းက်ိဳးသိျမင္၊
      မၿမဲဆင္းရဲ၊ ဉာဏ္ထဲေပၚလြင္၊
      အနတၱ သိရ နိဗၺာန္၀င္။ ။ ။

ရဟန္းတုုိ႔ ပ်က္စီးျခင္းတုုိ႔သည္ ဤငါးမ်ိဳးတုုိ႔တည္း။ အဘယ္ငါးမ်ိဳးတုုိ႔နည္း ဟူမူ -
အေဆြအမ်ိဳးတုုိ႔၏ ပ်က္စီးျခင္း
စည္းစိမ္ဥစၥာတုုိ႔၏ ပ်က္စီးျခင္း
အနာေရာဂါ ႏွိပ္စက္မႈဟူေသာ ပ်က္စီးျခင္း
အက်င့္သီလ၏ ပ်က္စီးျခင္း
အယူ၏ ပ်က္စီးျခင္းတုုိ႔တည္း။

ေမြးလာထဲကမ်က္စိမျမင္ တဲ့လူတေယာက္ဟာ အျဖဳေရာင္၊အနီေရာင္၊ ေတာ၊ ေတာင္၊ ေရေျမ၊
ယုတ္စြအဆံုး လူဆိုတဲ့သတၱ၀ါေတာင္ ဘယ္လိုပံုစံမွန္းသူမသိပါဘူး၊ အဲမ်က္စိျမင္တဲ့ လူကေတာ့ မ်က္စိမျမင္တဲ့သူကိုလည္း
ျမင္တယ္၊ က်န္တဲ့သဘာ၀ အလွတရားေတြအားလံုးကိုလဲ ေတြ႕ျမင္ခံစားနိင္တာေပါ့၊ ေနာက္တခု သတၱ၀ါထဲမွာ အသိဥာဏ္
အျမင့္ဆံုး ဆိုတဲ့ “လူ” သတၱ၀ါကို ေမြးျပီးျပီးျခင္းမွာ လူ၀ံေတြေနတဲ့ ေလွာင္အိမ္ထဲကိုထည့္ျပီး လူ၀ံေတြနဲ႔အတူၾကီးျပင္းပါေစ

ရွင္ရာဟုလာကိုေပးတဲ႔ ၾသ၀ါဒ"

"ရွင္ရာဟုလာကိုေပးတဲ႔ ၾသ၀ါဒ" •••••••••••••••••••••••••• အျပဳ (ကာယကံ) ျပဳမည္ၾကံလဲ၊ သင္႔စိတ္ထဲ၊ အျမဲဆင္ျခင္ပါ။ မိမိ သူတပါး၊ ႏွစ္ဦးသား၊ ဘယ္သူ႔မ်ား ထိမည္လဲ။ ထိခိုက္ႏိုင္ျငား၊ အျပဳမ်ား၊ မမွားေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ ျပဳဆဲမွာလဲ၊ သင္႔စိတ္ထဲ၊ အျမဲဆင္ျခင္ပါ။ မိမိ သူတပါး၊ ႏွစ္ဦးသား၊ ဘယ္သူ႔မ်ား ထိသလဲ။ ထိခိုက္ႏုိင္ျငား၊ အျပဳမ်ား၊ မမွားေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ ျပဳျပီးျပန္လဲ၊ သင္႔စိတ္ထဲ၊ အျမဲဆင္ျခင္ပါ။

ပရိေဒ၀အေၾကာင္း

ငိုေၾကြးမူကို “ပရိေဒ၀”ဟုေခၚ၏။ ဤပရိေဒ၀ဟူသည္ “ငိုသံ”ပင္ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ထုိငိုသံ ျဖစ္ျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းမွာ အတြင္းက ေဒါသ ေဒါမနႆတုိ႔သာ ျဖစ္၍ ပရိေဒ၀သေဘာကိုလည္း ဤေနရာမွာပင္ မွတ္ထားသင့္ေပသည္။ ရာထူးဂုဏ္သိန္ စည္းစိမ္ေဆြမ်ိဳး စသည္တုိ႔တြင္ တစ္ခုခု ပ်က္စီးေသာအခါ ပ်က္စီးေတာ့မည္ဟု ထင္ရေသာအခါ လြန္စြာ၀မ္းနည္းၾက၏။ အားငယ္ၾက၏။ ဤ၀မ္းနည္းအားငယ္မူကား ျပခဲ့ေသာ “ေသာက” အမည္ရ ေဒါမနႆသာတည္း။ ထုိ၀မ္းနည္းအားငယ္မူကို မ်ိဳသိပ္၍ မထားႏုိင္ေသာအခါ ပရိေဒ၀ ေခၚ ငိုေၾကြးေသာ အသံတစ္မ်ိဳး ေပၚလာ၏။ “ပရိေဒ၀”မီးဟု ေခၚရာ၌ ငိုတဲ့အသံကို ေခၚျခင္းမဟုတ္၊ ထုိငိုသံ ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ ၀မ္းတြင္း၌ အျပင္းအထန္ ပူပန္ေတာက္ေလာင္ေနေသာ ေဒါသ ေဒါမနႆတုိ႔ကို အစြဲျပဳ၍ ေခၚရျခင္း ျဖစ္သည္။

ပဠာသအေၾကာင္း

ပဠာသဟူေသာ ဂုဏ္တုဂုဏ္ျပိဳင္ ျပဳတတ္ေသာ ေဒါသတစ္မ်ိဳးပင္တည္း။ သီလ သမာဓိ ပညာရွိသူ၊ ဥစၥာေပါသူ၊ ရုပ္ေခ်ာသူ၊ အမ်ိဳးျမတ္သူ၊ လိမၼာသူမ်ားကို အသာမေပးႏုိင္ဘဲ “သူနဲ႔ငါနဲ႔ ဘာထူးေသးသလဲ” (မိမိထက္ အမွန္ သာေနသူ၊ သာမွန္းလည္း သိေလာက္သူႏွင့္) အင္တူအားတူဂုဏ္တူလုပ္၍ ေျပာဆုိျပိဳင္ဆုိင္ျခင္းမ်ိဳးတည္း။ မိမိမွာ ထုိကဲ့သို႔ ဂုဏ္မ်ိဳးရွိသည္ထင္၍ ႏူိင္းယွဥ္ေျပာဆုိမူမွာ ပဠာသ မဟုတ္ေခ်။

အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ၏ ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာစာအုပ္မွ ထုတ္ႏူတ္ေဖာ္ျပေပးထားပါသည္။

မကၡအေၾကာင္း

ေဒါသႏွင့္စပ္၍ အမ်ားျဖစ္ေသာ မကၡ-ပဠာသ-ေသာက-ပရိေဒ၀-ဒုကၡ-ေဒါမနႆ-ဥပါယာသ တုိ႔သေဘာကိုလည္း မွတ္သင့္ပါသည္။ ထုိတြင္ “မကၡ”ဟူသည္ သူ႔ေက်းဇူးကို ေခ်ဖ်က္တတ္၊ ေက်းဇူးကန္းတတ္ေသာ ေဒါသမ်ိဳးတည္း။ ငယ္ရြယ္စဥ္ကပင္ မိဘေက်းဇူး၊ ဆရာသမားေက်းဇူး၊ မိတ္ေဆြေကာင္းေက်းဇူး စသည္ျဖင့္ သူတစ္ပါးတုိ႔က ျပဳထားေသာ ေက်းဇူးေတြ ရွိတတ္ေပသည္။ ထုိေက်းဇူးမ်ားကို ေက်းဇူးဟုမထင္၊ ေက်းဇူးလည္း မတင္နုိင္ဘဲ “ငါ့မွာ သူေက်းဇူးဘာရွိလို႔လဲ”ဟု ေခ်ဖ်က္တတ္၊ ေက်းဇူးကန္းတတ္ၾကေလသည္။

ေဒါသအေၾကာင္း

စိတ္၏ ခက္ထန္ၾကမ္းတမ္းျခင္း သေဘာသည္ ေဒါသမည္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “ေဒါသတြက္ေၾကာင့္ - စိတ္စက္ခက္ထန္”ဟု ဆုိခဲ့သည္။ ခက္ထန္-ဆိုေသာ္လည္း ရူးရူးရွဲရွဲ ခက္ထန္ျခင္း တစ္မ်ိဳးသာမဟုတ္။ စိတ္ညစ္ႏြမ္းေနျပန္လွ်င္လည္း မညစ္ႏြမ္းေသာ စိတ္ကဲ့သို႔ ညက္ညက္ေညာေညာ မရွိ။ စိတ္ပံုမွာ ဖြာတာတာ ၾကမ္းတမ္းတမ္း ရွိရကား စိတ္ညစ္ႏြမ္းမူ၊ စိတ္အားငယ္မူ၊ ေၾကာက္လန္႔မူမ်ားလည္း ေဒါသေဘာပင္။

အခ်ဳပ္မွာ - စိတ္ညစ္မူ၊ စိတ္မခ်မ္းသာမူ၊ ေၾကာက္ရြံ႕မူ၊ စိတ္ပ်က္မူ၊ စိတ္ေကာက္မူ၊ စိတ္ဆုိးမူ၊ ရန္ျငိဳးဖြဲ႕မူ၊ ဆဲဆုိေငါက္ငမ္း ေျခာက္ခ်မ္းမူ၊ တုိက္ခုိက္မူ၊ ေသေၾကပ်က္စီးေအာင္ ၾကံေဆာင္မူ အစုစုသည္ ေဒါသခ်ည္းတည္း။ ေၾကာက္လန္႔မူ၊ ၾကမ္းတမ္းမူ ၂-မ်ိဳးလံုး၌ပင္ ေဒါသ ပါ၀င္ရကား ေဒါသၾကီး၍ စိတ္ခက္ထန္ၾကမ္းတမ္းသူသည္ ေၾကာက္စရာရွိလွ်င္လည္း ေၾကာက္လြယ္တတ္သည္။ ထုိသူမ်ိဳးကို သတိထား၍ အကဲခတ္ပါေလ။ (ခက္ထန္ကို အတက္ေဒါသ၊ ေၾကာက္ရြံ႕မူကို အသက္ေဒါသဟုလည္း ခြဲၾကေသး၏။)

အဟိရိကအေၾကာင္း

မရွက္ျခင္း သေဘာသည္ အဟိရိကတည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “အဟိရိက-မရွက္စြတည့္”ဟုဆုိခဲ့သည္။ အကုသိုလ္ဒုစရုိက္ဟူသမွ် မစင္ဘင္ပုပ္ႏွင့္ တူ၏။ အဟိရိကကား ရြာ၀က္ႀကီးႏွင့္ တူေလသည္။ ခ်ဲ႕ဦးအံ့ - မစင္သည္ စက္ဆုပ္ရြံရွာဖြယ္ ေကာင္းလွ၏။ မေတာ္တဆ လူးမိျပန္လွ်င္ ပရိသတ္အလယ္မွာ ရွက္ဖြယ္ရာႀကီးတည္း။ သို႔ေသာ္ မစင္ကို အမြန္အျမတ္အစာဟု ထင္ေနေသာ ရြာ၀က္ၾကီးကား ထုိမစင္ကို မစက္ဆုပ္ မရြံရွာ၊ မစင္လူးမွာလည္း မရွက္၊ မစင္ထဲ၌လူးလွိမ့္ကာ မစင္မ်ားမ်ား စားရသည္ကိုပင္ ဂုဏ္တစ္မ်ိဳးတက္သည္ဟု မွတ္ထင္ေလသည္။

သံုးလူ႔ထြြဋ္ထားသဗၺညဳရွင္ေတာ္ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားသခင္သည္ ဘုရားအျဖစ္သို႔ေရာက္ခါနီး ကာလဝယ္ ကရာမည-ကရ႑ကတုိင္း

သုဘိႏၷဂရဟု ထင္ရွားရွိခါရွင္ေတာ္ဘုရားအပြင့္မွီ ႏွစ္ေပါင္း (၅၀-)ခန္႔က ယခု သထံုျပည္ တည္ေနရာ ဌာနသုဘိႏၷ နဂရၿမိဳ႕ႀကီး ဟုေဝးနီးထင္ေပၚ

သတင္းေက်ာ္လ်က္ လြန္စြာေမြ႕ေပ်ာ္ခါစ စတုမဟာတာဝတိသာ မာယာ စသည္နတ္႔ျပည္ကဲ့သို႔ စည္ပင္လွစြာ သားႀကီးသာ၍ သတၱဝါဗုိလ္လူခပ္သိမ္း

မၾကာေသးခင္က စကၤပူမွာရွိတဲ့ ရဟန္းဒကာမ တစ္ဦးနဲ႔ စကားေျပာျဖစ္ေတာ့ ရဟန္းဒကာမက “အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္ကုိ အသိတစ္ေယာက္က ‘တျခားဘာသာေတြမွာေတာ့ ဆုေတာင္းတာ၊ ရွိခုိးတာနဲ႔ က်မ္းစာရြတ္တာ ဒီေလာက္ပဲ ရွိတယ္၊ ဗုဒၶဘာသာမွာကေတာ့ ဘုရားရွိခုိးတာ၊ ပုတီးစိတ္တာ၊ ေမတၱာပုိ႔တာ၊ ဂုဏ္ေတာ္ပြားတာ၊ ပရိတ္ပ႒ာန္း ဓမၼစၾကာရြတ္တာ၊ ဂုဏ္ေတာ္ပြားတာ၊ တရားထုိင္တာ၊ ၀ိပႆနာ႐ႈတာ စသျဖင့္ စုံေနတာပဲ၊ ဘာေတြဘယ္လုိကြာၿပီး၊ ဘယ္လုိအက်ိဳးထူးေတြ ရွိတယ္၊ ဘာေၾကာင့္ ဒီေလာက္ နည္းစနစ္ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေနရတယ္ဆုိတာ

မၾကာခဏဆိုသလိုေတြ႔မိၾကမွာပါ။ တရားစာတို႔၊ေဆာင္ပုဒ္တို႔ ၊ေဆာင္းပါးတို႔ကို ကိုယ္႔မိတ္ေဆြေတြလည္း ဖတ္ၾကပါေစ ဆိုျပီး ရွယ္လုပ္လိုက္္ၾကရင္ ကြန္႔မန္႔ေတြမွာ တခ်ိဳ႔တေလက “ငယ္ငယ္...ရြယ္ရြယ္နဲ႔တရားေပါက္သြားျပီလား?” “ ေတာထြက္ေတာ႔မလို႔လား” “ဘုန္းၾကီး၀တ္ေတာ႔မယ္ေပါ႔” “သီလရွင္၀တ္ေတာ႔မယ္ထင္တယ္”
စသျဖင္႔ ေရးတာေလးေတြ Facebook ေတြမွာေတြ႔ၾကရမွာပါ။... တရားေပါက္ဖို႔၊ ေတာထြက္ဖို႔၊ ဘုန္းၾကီး၀တ္ဖို႔ဆိုတာ ေတာ္ရုံ ပါရမီ ၊၀ါသနာ၊ စိတ္၀င္စားမွူ နဲ႔ လြယ္လြယ္မျဖစ္ပါဘူး။

ဦးဇင္းကုိ အြန္လိုင္းကေနသိတဲ့ ဒကာမတစ္ဦးက သူ႔အိမ္က မိသားစုေတြအားလံုး ဖူးျမင္ရေအာင္ဆိုၿပီး ဆြမ္းစားပင့္ပါတယ္။ အိမ္ေရာက္လို႔ ဆြမ္းလည္းစားၿပီးေရာ မိတ္ဆက္စကားေျပာၾကရာ ဒကာတစ္ဦးကေန ဦးဇင္းကုိ အရွင္ဘုရားက အြန္လိုင္းမွာ ဘာသာေရးေမးေျဖလုပ္ေပးတာ နာမည္ႀကီးတယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။

ဗုဒၶဘာသာ၀င္သူေတာ္စင္ေတြ အေနနဲ႕ မိမိတုိ႕ဘ၀ရရိွလာတဲ့အခါမွာ
စိတ္ကူးယဥ္ဆုိတာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ အေမွ်ာ္အျမင္ပညာရိွဖုိ႕လိုတယ္
ေလာကီကိစၥ လုပ္တဲ့အခါမွာလဲ အေမွ်ာ္အျမင္ရိွဖုိ႕လိုတယ္

သံသရာခရီးသြားရင္း အမွားလုပ္မိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ဘယ္ပံုဒုကၡေရာက္ၾကတယ္ဆိုတာ
မွတ္သားၿပီး အမွားမလုပ္မိေအာင္ သတိေဆာင္ၾကဖို႔ လိုပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရား ကိုယ္တိုင္လည္း
မွားမွားယြင္းယြင္း လုပ္ခဲ့သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ မလိုအပ္ဘဲနဲ႔ ေျခာက္ႏွစ္ပတ္လံုး ပင္ပန္းႀကီးစြာ
ဒုကၠရစရိယ က်င့္ခဲ့ရတယ္။ ကႆပျမတ္စြာဘုရားလက္ထက္က ေဇာတိပါလဆိုတဲ့ ပုဏၰားလု

အရွင္သာရိပုတၱရာ အေလာင္းေတာ္ ဥပတိႆနဲ႔ အရွင္ေမာဂၢလန္ အေလာင္းေတာ္ ေကာလိ
တတို႔ သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ေယာက္ ေပ်ာ္ပြဲသဘင္ကို ၾကည့္ၾကရင္းနဲ႔ ေနာင္အႏွစ္တစ္ရာၾကာရင္ ပြဲကသူ
ပြဲၾကည့္သူေတြဟာ “နာမည္မွ် ကေလးေတာင္”က်န္ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးစတဲ့ အသိတရားေတြရၿပီး
မေသတရားကို ရွာၾကတယ္။ အဲဒီလိုရွာရင္းနဲ႔ သိဥၨည္းပရဗိုဇ္ႀကီးဆီ ေရာက္သြားတယ္။ သိဥၨည္းဆ

ကမၻာေပၚမွာ ဘာသာအယူ၀ါဒေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာရွိပါတယ္။ အဲဒီ အယူ၀ါဒေတြဟာ
ဆိုင္ရာဆိုင္ရာ အယူ၀ါဒ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေပၚထြန္းလာမွသာ ျဖစ္ေပၚလာၾကတာပါ။ ဒါေပ
မဲ့ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ သိတဲ့တရား၊ ေဟာညႊန္ျပတဲ့ တရားဟာ အၿမဲတမ္းမွန္ကန္ေနတဲ့ သဘာ
၀တရား ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို ့သာ ဗုဒၶရဲ ့ တီထြင္ထားတဲ့ တရားဆိုရင္ ဗုဒၶေပၚထြန္းလာမွ

“ သုစိပုဘာ ဆံုးမစာ ”
----------------------
သု,စိ,ပု,ဘာ၊ ၀ိ,လိ,သိ,ဓာ
အကၡရာစြဲသံုး၊ ဤရွစ္လံုးကို
သီကံုးပန္းသြင္၊ ေန႔တိုင္းဆင္ေလာ့
စာသင္ပ်ိဳႏု၊ အေျချပဳတို႔