အတၳကၡာယီ မိတ္ေဆြ။

၁။ မေကာင္းမွဳမွ တားျမစ္တတ္၏။
၂။ ေကာင္းမွဳ၌ သက္၀င္ေစ၏၊ တိုက္တြန္းတတ္၏။
၃။ မၾကားဖူးေသာ တရားစကားကို ေျပာၾကားတတ္၏။
၄။ နတ္ျပည္ေရာက္ေၾကာင္း ခရီးလမ္းကို ေျပာၾကားတတ္၏တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ။

နိ၀ရဏတရား ၅ ပါး။

            နိ၀ရဏတရား ၅ ပါးမွာ ==
၁။ ကာမ စၦႏၵ နိ၀ရဏ = မ်က္စိ၊ နား၊ ႏွာ၊ လွ်ာ၊ ကိုယ္၊ မေနာ(စိတ္)ဟူေသာ ေျခာက္ပါးေသာ
                             ဒြါရတို႔ျဖင့္ ေ၀ဒနာခံစားခ်င္ေသာစိတ္ ခံစား၍ အားမရ တင္းမတိမ္
                             ႏိုင္ေသာစိတ္။

ျမတ္စြာဘုရားက ရွင္ပုဏၰကို သုနာပရ ႏၱ အရပ္မွာ ေနခြင့္ျပဳရျခင္း။

        ရွင္ပုဏၰက “သုနာပရႏၱ ဆိုတဲ့ အရပ္ကို တပည့္ေတာ္သြားၿပီး ေနမွာပါ” လို႔ဆိုေတာ့ ျမတ္
စြာဘုရားက =“သုနာပရႏၱ အရပ္ကလူေတြ လူဆိုးေတြ၊ လူၾကမ္းေတြမ်ားတယ္။ မင္း အဲဒီေနရာ
သြားေနမယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ မင္းကို အဲဒီလူေတြကျမင္ေတာ့ ၀ိုင္းဆဲရင္ ဘယ္လိုလုပ္မတုန္း။”

သမာ၀တီ၏ ေမတၱာအစြမ္း။

        ေကာသမၺီျပည္ ဥေတနမင္း၀ယ္ သမာ၀တီ၊ မာဂ႑ီ၊ ၀ါသုလဒတၱေဒ၀ီ ဟု မိဖုရားသံုး
ေယာက္ ရွိပါတယ္။ သမာ၀တီဟာ ရတနာသံုးပါးကို ၾကည္ညိဳတယ္။ မာဂ႑ီကား မိဖုရား မျဖစ္
ခင္ အပ်ိဳစင္ဘ၀ကပင္ ဘုရားအေပၚမွာ ရန္ၿငိဳးထားခဲ့တဲ့ ပုေဏၰးမကေလးပါ။ ဒါေၾကာင့္ မာဂ႑ီ

မဟာဇနကမင္းႀကီး ေတာထြက္ပံုက ထူးဆန္းေနသလား ?႔။

      မဟာဇနကမင္းႀကီး ရေသ့၀တ္ေတာထြက္ဖို႔ရာတြင္ နန္းေတာ္က သီ၀လိေဒ၀ီမိဖုရားႀကီးနဲ႔ 
အေျခအရံေတြ၊ စစ္သည္ေတြလည္း ေနာက္က လိုက္သြားၾကပါတယ္။ လမ္းခရီးက ရြာတစ္ရြာ
ေရာက္ေတာ့ မိန္းကေလးေတြ ဗန္းငယ္၊ ဆန္ေကာငယ္ေတြနဲ႔ ကစားေနၾကပါတယ္။ အဲဒီထဲက  

ခႏၶာအိမ္ကိုအရင္းျပဳ၍ သဘာ၀ဓမၼကို ေလ့လာျခင္း

                                          

ရာဇၿဂိဳဟ္မွ သီရိမာ၏ အသုဘရွဳပြဲႀကီးကား လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္ကတည္းက ၿပီးဆံုးသြားခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုအသုဘရွဳပြဲႀကီး၌ ပါ၀င္ခဲ့သူ အသီးသီးတို႔သည္လည္း ကိုယ္စီ တရားအသိဉာဏ္ႏွင့္ ထိုက္တန္ေသာ ဘ၀ေတြကိုလည္း ရရွိေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕သည္ ျမင့္ျမတ္ေသာဘံု၊ ျမတ္ေသာဘ၀၊ ျမတ္ေသာဌာနေတြမွာ ခံစားေနေပၿပီ။ အခ်ိဳ႕လည္း နိဗၺာန္သို႔ မ်က္ေမွာက္ျပဳခဲ့ၾကၿပီ။ သီရိမာကို အေၾကာင္းျပဳ၍ တရားေဒသနာ ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ေသာ ဘုရားရွင္ ကိုယ္ေတာ္တိုင္ပင္ ပရိနိဗၺာန္ ျပဳခဲ့ရၿပီ မဟုတ္ပါေလာ။

* ေသရြာျပန္တစ္ဦး၏ ဖြင့္ဟ၀န္ခံခ်က္ ႏွင့္ ေရစက္ကံအေၾကာင္း *

တစ္ခါက ေမာင္ကုသိုလ္ လို႕အမည္ရတဲ့ ေကာင္ေလးတစ္ေယာက္ ရွိတယ္။ သူ႕မိဘေတြက ဘာသာတရားကိုင္းရွိဳင္းသေလာက္ သူကေတာ့ သူ႕နာမည္နဲ႕မလိုက္ေအာင္ အကုသိုလ္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အလြန္ အထံု၀ါသနာပါတယ္။ ငွက္ပစ္တာ၊ ငါးဖမ္းတာ၊ အမဲလိုက္တာ… စသျဖင့္ သူမ်ားအသတ္သတ္ရတာကို ေပ်ာ္တယ္ေလ။ သူ႕အေဖနဲ႕အေမက ဘယ္လိုဆံုးမဆံုးမ မရဘူး။

ရိုေသထိုက္သူကို ရိုေသၿခင္းသည္ မဂၤလာမည္၏။

ကစၥာနီဇာတ္
တစ္ခါတုန္းက ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕မွာ သားအမိႏွစ္ေယာက္ ရွိပါတယ္။ သားျဖစ္သူက အေမကို နတ္လုိသေဘာထားၿပီး လုပ္ေကၽြးေနတာပါ။
တစ္ေန႕ေတာ့ အေမျဖစ္သူက သားျဖစ္သူကို အိမ္ေထာင္ၿပဳဖုိ႕ ေျပာလာပါတယ္။ လူဆုိတာ အာရုံနဲမေတြေသးခင္ တကယ္အျဖဴထည္ေလးပါ။ အာရုံေၾကာင့္သာ အေရာင္ေတြေျပာင္းသြားၾကတာပါ။

ေဝဒနာ ခ်ဳပ္ၿခင္း(သုိ႔)မခ်ဳပ္ၿခင္းအေႀကာင္း သိေကာင္းစရာ

ေဝဒနာကား ပရိညာပညာ သုံးမ်ဳိးျဖင့္ ပိုင္းပိုင္းျခားျခား သိရမည့္ တရားစုသာ ျဖစ္၏။ ေဝဒနာကို ကုန္ ေအာင္တိုက္ရမည့္ တရားကား မဟုတ္ေပ။ ေဝဒနာကို အေၾကာင္းခံ၍ ျဖစ္ေပၚလာၾကကုန္ေသာ တဏွာအမ်ဳိး မ်ဳိးတို႔ကိုသာ ကုန္ေအာင္တိုက္ရမွာ ျဖစ္သည္။ တဏွာကို ကုန္ခန္းေစသည့္ က်င့္စဥ္ကား --- အေၾကာင္းတရားႏွင့္ တကြေသာ ေဝဒနာ အဝင္အပါ ျဖစ္သည့္ ခႏၶာ (၅)ပါးတို႔ကို အနိစၥ ဒုကၡ အနတၱ လကၡဏာေရးသုံးတန္တင္ ကာ ဝိပႆနာ ႐ႈပြားသုံးသပ္ျခင္း လုပ္ငန္းရပ္ပင္ ျဖစ္သည္။

ပရမတၳတရားကုိ စိစစ္နည္း

သဘာ၀တရားတို႔၏အေျခခံျဖစ္ေသာ ပရမတၱတရားတို႔သည္ သေဘာမွ်သာျဖစ္ၾကၿပီး သက္တမ္းအလြန္႔
အလြန္ တိုေတာင္းၾကသည့္အတြက္ ၄င္းတို႔ကို လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ျပ၍ မရပါ။
ဤပရမတၱတရားတို႔ အမွန္တရယ္ရွိေၾကာင္းကို စိစစ္ၿပနိုင္ေသာ နည္းေလးမ်ိဳးွရွိ၏။ ၄င္းတို႔မွာ လကၡဏ၊
ရသ၊ ပစၥဳပ႒ာန္ႏွင့္ ပဒ႒ာန္တို႔ျဖစ္ၾက၏။

လူငယ္တုိင္း ဖတ္သင့္သည့္ ေလာကဓံတရား(၈)ပါး

ေလာကဓံသည္

၁။လာဘ =ပစၥည္းဥစၥာရျခင္း။

၂။အလာဘ=ပစၥည္းဥစၥာမရျခင္း။

၃။ယသ =အေျခြအရံမ်ားျခင္း။

၄။အယသ =အေျခြအရံမရွိျခင္း။

၅။နိႏၵာ =အကဲ့ရဲ့ခံရျခင္း။

၆။ပသံသာ =ခ်ီးမြမ္းခံရျခင္း။

၇။သုခ = ကုိယ္ စိတ္ ခ်မ္းသာျခင္း။

၈။ဒုကၡ = ကုိယ္ စိတ္ ဆင္းရဲျခင္း။ ဤသုိ႔အားျဖင့္ ရွစ္ပါးရွိပါတယ္။

၀စီပရမ မိတ္ေဆြတု။

၁။ လြန္ၿပီးေသာ အေၾကာင္းအရာျဖင့္ ခ်ီးေျမွာက္၏။
၂။ မျဖစ္ေသးေသာ အေၾကာင္းအရာျဖင့္ ခ်ီးေျမွာက္၏။
၃။ အခ်ည္းႏွီး ေလာကြက္မွ်ျဖင့္ ခ်ီးေျမွာက္၏။

နိကာယ္ ၅ ပါး။

         နိကာယ္ ၅ ပါးမွာ ==
၁။ ဒီဃနိကာယ္ = သုတ္သံုးက်မ္း။
၂။ မဇၩိမနိကာယ္ = ပဏၰာသသံုးက်မ္း။

လူႏွင့္ ဘာသာ-ကိုးကြယ္မွဳအစဟူသည္။

             လူ႕သမိုင္းဆရာတို႔၏ အဆိုအရ လူသည္ ေျခသလံုးအိမ္တိုင္ဘ၀မွ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း
ယဥ္ေက်းလာၿပီး အစုအသင္းႏွင့္ ေနတတ္လာသူမ်ား ျဖစ္လာသည္ဟု သိရ၏။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ
လူသည္ ေၾကာက္တတ္မွဳႏွင့္ ရလိုမွဳ သေဘာတရားမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ သ႑ာန္တစ္ခု
သာျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွား၏။

၀ါဆိုလျပည့္ေက်ာ္(၅) ရက္၊ အနတၱလကၡဏ အခါေတာ္ေန႔။

        ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔ရဲ႕ အခါေတာ္ေန႔မ်ားတြင္ အနတၱလကၡဏ အခါေတာ္ေန႔
ကလည္း ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ တစ္ေန႔ျဖစ္ပါတယ္။ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃ ခု၊ ၀ါဆိုလျပည့္ေန႔မွာ ျမတ္
စြာဘုရားက တရားဦးဓမၼစၾကာ ေဟာေတာ္မူရာ ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးတို႔ ေန႔ရက္အစဥ္ , ေထရ္အစဥ္ျဖင့္

စိတ္ထားတတ္ရံုနဲ႔ ပါရမီဆယ္ပါး ျဖည့္နည္း။

         တစ္ခါတုန္းက ဗာရာဏသီျပည္ ကာသိရြာမွာ လယ္သမားပုဏၰားတစ္ေယာက္ဟာ ႏြား
ေပ်ာက္တာကို လိုက္ရွာရင္း ရွာရင္းနဲ႔ ေတာထဲမွာ မ်က္စိလည္သြားပါတယ္။ ၾကာလာေတာ့ ေမာ
လာပါတယ္။ တည္ပင္ တစ္ပင္ေတြ႕ေတာ့ တည္ပင္ေပၚတက္ၿပီး ဆာလည္းဆာေနတာနဲ႔ တည္
ပင္ေပၚမွာပဲ တည္သီးကို စားပါတယ္။ စားေနရင္းပဲ ေအာက္ ေခ်ာက္တြင္းထဲကို ျပဳတ္က်သြား

ဝါဆိုသကၤန္းျဖစ္ေပၚလာပုံ ႏွင့္ အက်ဳိးေက်းဇူး

“သေႏၶ ေတာထြက္ ဓမၼစက္ ပုန္းညွက္သင္းခ်ဳိ လ၀ါဆုိ” ဟူသည္ႏွင့္အညီ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၇၅ ခုႏွစ္၊ သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၂၅၅၇၊ ခရစ္ႏွစ္၂၀၁၄ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၁ – ရက္ေန႔သည္ ဝါဆုိလျပည့္ေန႔ျဖစ္ပါသည္။ ၄င္း ၀ါဆုိလျပည့္ေန႔တြင္ ၀ါဆုိ၀ါကပ္ၾကမည့္ သံဃာေတာ္ အရွင္သူျမတ္တုိ႔အား ၀ါဆုိသကၤန္းမ်ားျဖင့္ ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းၾကပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၀ါဆုိသကၤန္းျဖစ္ေပၚလာပုံႏွင့္ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားကုိ အနည္းငယ္မွ် ေဖာ္ျပေပးပါမည္။

သိၾကားမင္း၏မိဖုရား ၄ ပါး။

       သိၾကားမင္း၏မိဖုရား ၄ ပါးမွာ ==
၁။ သုဓမၼာ = နတ္သမီးအၿခံအရံ မ်ားစြာႏွင့္ သိၾကားမင္း၏ေရွ႕က ခစားရသည္။
၂။ သုဇာတာ =  နတ္သမီးအၿခံအရံ မ်ားစြာႏွင့္ သိၾကားမင္း၏လက်္ာက ခစားရသည္။
၃။ သုနႏၵာ =  နတ္သမီးအၿခံအရံ မ်ားစြာႏွင့္ သိၾကားမင္း၏ေနာက္က ခစားရသည္။

မဟာဇနကမင္းႀကီး၏ သံေ၀ဂတရား။

         ဘုရားအေလာင္းေတာ္ မဟာဇနကမင္းႀကီး ဆင္ျဖဴစီးၿပီး ဥယ်ာဥ္ေတာ္ ထြက္လာတဲ့အခါ
ဥယ်ာဥ္၀မွာ အသီးေတြ၀င္းမွည့္ျပြတ္ခဲေနတဲ့ သရက္ပင္ႀကီးတစ္ပင္ရယ္၊ အသီးမရွိဘဲ အရြက္ေတြ
စိမ္းျမစည္ပင္ေနတဲ့ သရက္ပင္ႀကီးတစ္ပင္ရယ္ကို ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ လူေတြကေတာ့

မေရာင္းေကာင္းေသာ ကုန္ပစၥည္းမ်ား။

        ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ားစုေနထိုင္ေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါသည္။ ဗုဒၶျမတ္စြာသည္
အဂၤတၱရနိကာယ ပဥၥကနိပါတ္ ဥပါသက၀ဂ္၊ ၀ဏိဇၨသုတ္ေတာ္တြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ တစ္ေယာက္
အေနျဖင့္ မေရာင္းေကာင္းေသာ ကုန္ပစၥည္း ငါးပါးကို ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ယင္းတို႔မွာ=
           (၁)။ သတၱ၀ဏဇၨာ  =အမ်ားေသေစေၾကာင္း ေလး၊ ျမွား၊ ေသနတ္စေသာ လက္နက္

ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ခ်မ္းေျမ့ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ ဘာသာတရား ေဆာင္ပုဒ္မ်ား(၂၇)။

“သတိတမံ  ဉာဏ္ေျမကတုတ္”
==================
ကိေလေရလ်ဥ္၊  စီးလာလွ်င္
သင့္တြင္ဘာႏွင့္ တားမည္နည္း။
ကိေလေရလ်ဥ္၊  စီးလာလွ်င္
အစဥ္သတိ  တားပါမည္။

ဘုရားအေလာင္းေတာ္ရဲ႕ မိတ္ေဆြေကာင္း။

       ကႆပျမတ္စြာဘုရား လက္ထက္ေတာ္တုန္းက ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားအေလာင္းေတာ္
ေဇာတိပါလဆိုတဲ့ ပညာတတ္ျဗဟၼဏပုဏၰားနဲ႔ ဃဋိကာရ အိုးထိန္းသည္ႀကီးတို႔ဟာ  အင္မတန္
ရင္းႏွီးတဲ့မိတ္ေဆြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဃဋိကာရ ဆိုတာက ကႆပျမတ္စြာဘုရားရဲ႕  ဥပသကာ
ႀကီးတစ္ေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘုရားေလာင္း သိဒၶိတၱမင္းသား၏ ဆရာ ၅ ပါး။

            ဘုရားေလာင္း သိဒၶိတၱမင္းသား၏ ဆရာ ၅ ပါးမွာ = =
၁။ ဘုရားေလာင္း ဖြားေတာ္မူစက လကၡဏာဖတ္ေသာ ပုဏၰားရွစ္ေယာက္ကား ခ်မ္းသာေၾကာင္း
ကို ၾကားကုန္၍ အေစာင့္အေရွာက္ျပဳကုန္၏။
၂။ ခမည္းေတာ္ သုေဒၶာဒနမင္းႀကီးက သဒၵာက်မ္း၊ ဗ်ာကရိုဏ္းက်မ္း၊ ဆဠဂၤက်မ္းတို႔ကို သင္ေစ

ေလာက တကၠသိုလ္ႀကီး။

      “ ေလာကႀကီးဟာ သတၱ၀ါေတြအတြက္ အက်ိဳးအျပစ္ကို ညႊန္ျပေနတဲ့ ဆရာႀကီးျဖစ္တယ္”
ဆိုတာ ၾကားဖူးၾကမွာပါ။ နိတိက်မ္းေတြထဲမွာလည္း ဒီသေဘာမ်ိဳး ဆံုးမတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါ
တယ္။ စာဏက်နီတိက်မ္းမွာဆိုရင္---

ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာအတြက္ စိႏၱာမဏိဂါထာေတာ္။

        စိႏၱာမဏိဂါထာေတာ္၏ အေျခအျမစ္ကို ေလ့လာေသာအခါ ငါးရာ့ငါးဆယ္နိပါတ္ ပဒကု
သလဇတ္တြင္ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ ပဒကုသလ လုလင္အား မယ္ေတာ္ဘီလူးမက ေပးခဲ့
ေသာ ဂါထာျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရေပသည္။ ထိုဇတ္ေတာ္တြင္ “ စိႏၱာမဏိဂါထာကို ရသည့္အခ်ိန္
မွစ၍ ပဒကုသလ လုလင္သည္ ေျခရာေကာက္အတတ္ပညာကို ေကာင္းစြာတတ္ေျမာက္ေၾကာင္း

ဗုဒၶေဟာၾကားေသာ မိတ္ေဆြေကာင္းမ်ား။

         တကယ့္ကို စိတ္ႏွလံုးေကာင္းရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကို မိတ္ေဆြေကာင္းလို႔ ေခၚပါတယ္။ ဘယ္လို
ပုဂၢိဳလ္ဆိုရင္ (၁)။ “ဥပကာရ”= ေက်းဇူးျပဳတတ္တဲ့ မိတ္ေဆြ။ ကိုယ္ရဲ႕ အေပါင္းအသင္း တစ္
ေယာက္ဟာ၊ ဆိုပါစို႔... အရက္ေသစာ ေသာက္ၿပီး မူးေမ့ေနရင္ေတာင္မွပဲ အမူးေျပသည္အထိ
ေအာင္ သူ႕အႏၱရာယ္ မျဖစ္ေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ေပးပါတယ္။ ေဟာ.. မေကာင္းတာ လုပ္တာ

ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ခ်မ္းေျမ့ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ ဘာသာတရား ေဆာင္ပုဒ္မ်ား(၂၆)။

“ အနတၱျမင္  ဒုကၡစင္”
=============
ရုပ္နာမ္ဓမၼ၊  သဘာ၀ကား
ခဏျဖစ္လ်က္၊  ခဏပ်က္၍
ႏွိပ္စက္တတ္စြာ၊  ႏွစ္မပါဘူး
လိုရာမက်၊  စိုးမရမို႔

ႏွလုးံအာဟာရေလးမ်ား....။