တကၠိက ပုစၧာ (၁၀)ခု

တစ္ေန႔တစ္၌ မာလုက်ပုတၱ အမည္႐ွိ ရဟန္းတစ္ပါးသည္ ကမၼဌာန္းခြင္မွထ၍ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားထံ ခ်ဥ္းကပ္ကာ သူ မေက်နပ္မႈကို ေဖာ္ထုတ္ၿပီးလွ်င္ စံတင္ေလာက္ေအာင္ ထင္႐ွားေသာ တကၠိက ပုစၧာ (၁၀)ခု ကို ေလွ်ာက္ထား၍ အေျဖကို ေတာင္းခံခဲ့ေပသည္။
၁။ စၾက၀ဠာသည္ အစဥ္အၿမဲ တည္သေလာ၊
၂။ မတည္သေလာ၊
၃၊ စၾက၀ဠာသည္ အကန္႔အသတ္႐ွိသေလာ၊
၄။ မ႐ွိသေလာ၊
၅၊ ၀ိညာဥ္သည္ ကာယႏွင့္ အတူတူပင္ေလာ၊
၆။ ၀ိညဥ္ကတသီးတျခား၊ ကာယက တသီးတျခားပင္ေလာ၊

၇။ တထာဂတသည္ ေသသည္၏အျခားမဲ့၌ တည္႐ွိသေလာ၊
၈၊ ေသသည္၏အျခားမဲ့၌ မတည္႐ွိသေလာ၊
၉။ ေသသည္၏အျခားမဲ့၌ (တစ္ၿပိဳင္နက္) တည္႐ွိ-မတည္႐ွိသေလာ၊
၁၀။ ေသသည္၏အျခားမဲ့၌ (တစ္ၿပိဳင္နက္) မတည္႐ွိ-မတည္႐ွိမဟုတ္သေလာ၊
ဤပုစၥာမ်ားကို ျမတ္စြာဘုရားက ငါ့အား ႐ွင္းလင္းမျပေပ။ ဤအခ်က္ကို ငါမေက်နပ္၊ သေဘာမၿခိဳက္၊ သြား၍ေမးျမန္းမည္။ ျမတ္စြာဘုရားက ႐ွင္းလင္းေဟာျပလွ်င္ ရဟန္း၀တ္ျဖင့္ ဆက္လက္၍၎ထံ၌ တရားက်င့္ ေနထိုင္မည္။ ႐ွင္းလင္းေဟာျပျခင္း မျပဳလုပ္လွ်င္ ရဟန္း၀တ္ကို စြန္႔ပစ္၍ ထြက္ခြာသြားေတာ့မည္။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ စၾကာ၀ဠာသည္ အစဥ္အၿမဲတည္႐ွိသည္ကို သိပါက ၎အေၾကာင္းကို ႐ွင္းလင္းေျပာျပပါေစ၊ ျမတ္စြာဘုရားသည္ စၾကာ၀ဠာသည္ အစဥ္အၿမဲမတည္႐ွိေၾကာင္းသိလွ်င္လည္း မ႐ွိေၾကာင္း ေျပာပါေစ၊ စၾက၀ဠာသည္ အစဥ္တည္႐ွိသည္၊ စၾကာ၀ဠာသည္ အစဥ္အၿမဲ မတည္႐ွိစသည္တို႔ကို မသိပါက မသိသည့္အေလွ်ာက္ မကြယ္မေထာက္ဘဲ "ငါမသိဘူး၊ ငါမျမင္ဘူး" ဟု ျမတ္စြာဘုရားက ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပဲ ေျပာျပရန္သာ ႐ွိသည္။
ယေန႔ကမၻာတြင္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ လူအေပါင္းတို႔သည္ အဆိုပါ တကၠိက ပုစၥာမ်ားႏွင့္ အဖိုးထိုက္လွေသာ အခ်ိန္မ်ားကိုျဖဳန္းပစ္၍ မိမိကိုယ္မိမိ စိတ္မခ်မ္းသာမႈကို အလဟႆ ဖန္တီးေနၾကေပသည္။ မာလုက်ပုတၱအား ဗုဒၶက ေျဖၾကားေတာ္မူေသာ တရားမ်ားသည္ ထိုသို႔ေသာ သူမ်ားအတြက္ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားစြာ ႐ွိေပမည္။
"မာလုက်ပုတၱ၊ ငါဘုရားက သင့္အား မာလုက်ပုတၱ၊ လာေလာ့၊ ငါ့ထံ၌ ရဟန္း၀တ္လွည့္ေလာ့၊ ဒီပုစၥာမ်ားကို ငါ႐ွင္းလင္းေဟာျပမည္" ဟု ေျပာဖူးပါသလား၊
"မေျပာဖူးပါဘုရား"
"သင္ကေကာ၊ အ႐ွင္ဘုရား၊ အ႐ွင္ဘုရားထံ၌ ရဟန္း၀တ္ပါမည္၊ ဤပုစၥာမ်ားကို ႐ွင္းလင္းေျပာျပပါ" ဟု ေတာင္းပန္ဖူး၊ ေလွ်ာက္ထားဖူးသလား။
"မေလွ်ာက္ထားဖူးပါဘုရား"
မာလုက်ပုတၱ၊ အခုေတာင္မွ ငါဘုရားက သင့္အား ငါ့ထံလာ၍ ရဟန္းျပဳေလာ့၊ သင့္အား ဤအေၾကာင္းတရားမ်ားကို ႐ွင္းလင္းေဟာျပမည္ဟု မေျပာ၊ သင္ကလည္း အ႐ွင္ဘုရားထံ ရဟန္း၀တ္၍ ေနထိုင္ပါမည္၊ ဤပုစၥာမ်ားကို ေျဖ႐ွင္းျပေတာ္မူပါဟု မေလွ်ာက္ထား၊ ဤကဲ့သို႔ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ မည္သူက မည္သူကို ညွဥ္းဆဲသည္ဟု ေခၚဆိုရမည္နည္း အသင္လူမိုက္။
မာလုက်ပုတၱ၊ တစ္စုံတစ္ေယာက္ေသာသူသည္ ျမတ္စြာဘုရားထံ၌ ဤပုစၥာမ်ားကို မေျဖမခ်င္း ရဟန္းမ၀တ္ဟု ေျပာျငားအ့ံ၊ ၎သူသည္ တထာဂတထံမွ ဤပုစၥာတို႔၏ အေျဖကိုမရ႐ွိဘဲ အသက္သာလွ်င္ ဆုံး႐ႈံးေကာင္း ဆုံး႐ႈံးသြားေပမည္။
မာလုက်ပုတၱ၊ အကယ္၍ လူတစ္ေယာက္ကို အဆိပ္လူးေသာျမားထိအ့ံ၊ ၎၏ မိတ္သဂၤဟ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းတို႔က သမားတစ္ေယာက္ထံ ေဆာင္ၾကဥ္းသြားအ့ံ၊ ထိုအခါတြင္ လူနာက ကၽြႏု္ပ္အား ျမားျဖင့္ပစ္သူကို မသိရသမွ် ျမားကိုမျဖဳတ္ရၿပီ၊ ျမားပစ္သမားသည္ ခတၱိယ (စစ္သည္ေတာ္တန္းစား) မ်ိဳးႏြယ္ေလာ၊ ျဗာဟၼဏ (ရဟန္းပုဏၰား) အမ်ိဳးႏြယ္ပင္ေလာ၊ သို႔မဟုတ္ ေ၀ႆ (ကုန္သည္လယ္လုပ္) အတန္းအစားေလာ၊ သုဒၶ (ဇာတ္နိမ့္) ထဲကပင္ေလာ၊ သူ႔အမည္၊ သူ၏ေဆြမ်ိဳးအမည္က အဘယ္ျဖစ္သနည္း အရပ္ျမင့္သလား၊ ပုသလား၊ အလယ္အလတ္ပဲလား၊ အသားအေရက မည္းသလား၊ ညိုသလား၊ ေ႐ႊေရာင္အဆင္းလား၊ ဘယ္႐ြာ၊ ဘယ္ၿမိဳ႕၊ ဘယ္နိဂုံးကလားခဲ့သနည္း။
အဘယ္ေလးမ်ိဳးျဖင့္ ပစ္ခြင္လိုက္သည္ကို မသိရသမွ် ျမားကိုမျဖဳတ္ရၿပီ၊ မည္ကဲ့သို႔ေလးႀကိဳးကို အသုံးျပဳလိုက္သနည္း။ ျမားတံက မည္သည့္အမ်ိဳးအစားျဖစ္သနည္း။ ျမားတံေပၚတြင္မည္သည့္ အေမြးဖြားမ်ား တပ္ထားသနည္း။ ျမားဦးကို မည္သည့္အရာ၀ထၳဳျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသနည္း၊ စသည္ျဖင့္ ေမျမန္းစုံစမ္းသည္ ဆိုပါေတာ့၊ ထိုသူသည္ ၎သိလိုေသာ ဤအေၾကာင္းအရာမ်ား တစ္ခုမွ်မသိ႐ွိႏိုင္မီ အသက္ေသဆုံးရေပမည္။
မာလုက်ပုတၱ၊ ဤနည္းတူစြာပင္၊ တစ္စုံတစ္ေယာက္ေသာသူသည္ စၾကာ၀ဠာသည္ အစဥ္အၿမဲတည္သေလာ၊ မတည္သေလာ၊ အစ႐ွိေသာ ပုစၥာတို႔ကို မေျဖမခ်င္း ျမတ္စြာဘုရားထံ၌ ရဟန္းမ၀တ္ဟု ေျပာျငားအ့ံ၊ ထိုသူသည္ အသက္ေသဆုံးသည့္တိုင္ေအာင္ တထာဂတ ထံမွ ဤပုစၥာမ်ား၏ အေျဖတို႔ကို ရ႐ွိမည္မဟုတ္ေပ။
ထို႔ေနာက္ ဗုဒၶသည္ မာလုက်ပုတၱအား ရဟန္း၀တ္၍ သူေတာ္ေကာင္းတရားက်င့္ႏိုင္ရန္ ဤအယူအဆသေဘာတရားမ်ားအေပၚ မတည္႐ွိေၾကာင္း ႐ွင္းလင္းေဟာျပေတာ္မူေလသည္။ ဤျပႆနာရပ္မ်ားႏွင့္ပက္သက္၍ မည္ကဲ့သို႔ ထင္ျမင္ယူဆေစကာမူ ဇာတိ၊ ဇရာ၊ ဗ်ာဓိ၊ မရဏ၊ ေသာက၊ ပရိေဒ၀၊ ဒုကၡ၊ ေဒါမနႆ တို႔ ႐ွိၿမဲ ႐ွိေနမည္။ ဤဘ၀၌ပင္ ၎တို႔ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ (နိဗၺာန္) ကိစၥကုိသာ ငါဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူေပသည္ ဟု မိန္႔ႁမြက္ေတာ္မူေလသည္။
မာလုက်ပုတၱ၊ ဒါေၾကာင့္ မည္သည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ငါဘုရားေဟာၾကားသနည္း၊ မည္သည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ငါဘုရား မေဟာၾကား၊ ႐ွင္းလင္းမျပသနည္း ဆိုသည္တို႔ကို ေကာင္းစြာ ႏွလုံးသြင္းထားေလာ့၊
မည္သည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ငါဘုရား မေဟာၾကားသနည္း၊
စၾက၀ဠာသည္ အစဥ္အၿမဲတည္သေလာ၊ မတည္သေလာ၊ (အထက္ေဖာ္ျပပါ အယူအဆ ၁၀မ်ိဳး) စသည္တို႔ကို ငါဘုရား႐ွင္းလင္းေဖာ္ျပ ေဟာၾကားေတာ္မမူ။
မာလုက်ပုတၱ၊ ဤအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ငါဘုရား အဘယ္ေၾကာင့္ မေဟာၾကားေပသနည္း။
ဤအယူအဆ သေဘာတရားမ်ားသည္ အသုံးမ၀င္၊ အရာမေရာက္၊ သူေတာ္ျမတ္တို႔၏ လုပ္ငန္းက်င့္စဥ္ႏွင့္ အေျခခံ ဆက္စပ္ျခင္းမ႐ွိ။ ၿငီးေငြ႔႐ြံ႐ွာျခင္း၊ တြယ္တာမႈကင္းျခင္း၊ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းျခင္း၊ ခ်မ္းေျမ႕ျခင္း၊ ထိုးထြင္းသိျမင္ျခင္း၊ နိဗၺာန္သို႔ေရာက္ျခင္းအလို႔ငွာ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈမျပဳ၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဤအေၾကာင္းအရာမ်ားကို သင့္အားမေဟာၾကားျခင္းျဖစ္သည္။
ဒါျဖင့္လွ်င္ မာလုက်ပုတၱ၊ သင့္အား အဘယ္တရားမ်ားကို ငါဘုရား ေဟာၾကားေပသနည္း၊
သင့္အား ဒုကၡအေၾကာင္းကို ႐ွင္းလင္းေဟာၾကားသည္။ ဒုကၡျဖစ္ေပၚျခင္း (သမုဒယ) အေၾကာင္း၊ ဒုကၡ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းျခင္း (နိေရာဓ)အေၾကာင္း၊ ဒုကၡခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ ေရာက္ရန္လမ္းစဥ္ (ဒုကၡ နိေရာဓ ဂါမိနိပ႗ိပဒါ) အေၾကာင္းကို ေဟာၾကားသည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ ဤအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေဟာၾကားေပသနည္း။
မာလုက်ပုတၱ၊ ဤအေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ အသုံး၀င္ အရာေရာက္သည္။ သူေတာ္ျမတ္တို႔၏ လုပ္ငန္းက်င့္စဥ္ႏွင့္ အေျခခံ ဆက္စပ္လ်က္႐ွိသည္။ ၿငီးေငြ႕႐ြံ႐ွာျခင္း ျဖစ္ေစသည္။ တြယ္တာမႈကင္းေစသည္။ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစသည္။ ခ်မ္းေျမ႔ေစသည္။ ထိုးထြင္းသိျမင္ျခင္း၊ နိဗၺာန္သို႔ေရာက္ျခင္း အလုိ႔ငွာ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈ ျပဳသည္။ ဤအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ငါဘုရား ႐ွင္းလင္းေဟာျပျခင္းျဖစ္ေပသည္။
ဗုဒၶ ျမတ္စြာ ေဟာၾကားအပ္ေသာ အရိယသစၥာေလးပါး ဟူသည္-
၁။ ဒုကၡ - ဒုကၡ
၂။ သမုဒယ - ဒုကၡ၏အစ၊ သို႔မဟုတ္ ျဖစ္ေပၚရျခင္း၊
၃။ နိေရာဓ - ဒုကၡ၏ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရျခင္း၊
၄။ မဂၢ - ဒုကၡ၏ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာသို႔ ညႊန္းျပ ေ႐ွး႐ႈသည့္လမ္း၊ တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
ဆင္းရဲၿငိမ္းေအးရာ အမွန္ျဖစ္ေသာ နိဗၺာန္ကို မဂၢင္ (၈) ပါး က်င့္စဥ္ အက်င့္ေကာင္းတို႔ျဖင့္ က်င့္ႀကံပြားမ်ားအပ္ပါက ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔၏ အဓိက ရည္႐ြယ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳရမည္ အမွန္ျဖစ္ေပသည္။
မဂၢင္ (၈) ပါး သို႔မဟုတ္ သူေတာ္ေကာင္းမ်ား က်င့္အပ္ရာ အက်င့္ေကာင္းဆိုသည္မွာ.....
၁။ သမာ ဒိ႒ိ မဂၢင္ - မေဖာက္မျပန္ ေကာင္းစြာသိျမင္ျခင္း
၂။ သမၼာ သကၤပၸ မဂၢင္ - ေကာင္းစြာ ႀကံျခင္း
၃။ သမၼာ ၀ါစာ မဂၢင္ - ေကာင္းစြာ စကားကို ေျပာဆိုျခင္း
၄။ သမၼာ ကမၼႏ ၱမဂၢင္ - ကာယဒုစ႐ုိက္မွ ေ႐ွာင္ၾကဥ္ျခင္း
၅။ သမၼာ အာဇီ၀ မဂၢင္ - ေကာင္းစြာ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျခင္း
၆။ သမၼာ ၀ါယာမ မဂၢင္ - ေကာင္းစြာ အားထုတ္ျခင္း
၇။ သမၼာ သတိ မဂၢင္ - ေကာင္းစြာ ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္ျခင္း
၈။ သမၼာ သမာဓိ မဂၢင္ - ေကာင္းစြာ တည္ၾကည္ျခင္း တို႔ျဖစ္သည္။
အထက္ပါ အရိယာ သစၥာေလးပါး ႏွင့္ မဂၢင္ (၈) ပါး သည္ ဗုဒၶဘာသာအတြက္ အႏွစ္ခ်ဳပ္ေပ။
၀ိမုတၱိရသဆိုဒ္မွတဆင့္