အ႒ကထာ ဆိုတာဘာလဲ

ယေန႔ေခတ္ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူငယ္မ်ားသည္ဘာသာေရးအသိအလြန္ပင္အားနည္းလ်က္ရွိသည္ကို
 ေတြ႔ေနျမင္ေနရပါသည္။အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္၍ဘာသာေရးအေၾကာင္းေျပာၾကရာတြင္"အ႒ကထာ"
ကဒီလိုဖြင့္ျပတယ္၊"အ႒ကထာ"ကဒီလိုဆိုတယ္စသည္အားျဖင့္ရွင္းျပ ေျပာဆိုမိတဲ့အခါမွာလူငယ္အမ်ားစုမွာ
"အ႒ကထာ"ဆိုတာဘာကိုေျပာမွန္းသိနားလည္ၾကျခင္းမရွိၾကသည္ကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။ထို႔ေၾကာင့္
"အ႒ကထာ"ဆိုသည္မွာအဘယ္နည္းဟုသိခ်င္သူမ်ားအတြက္ဤေနရာမွ ေဖာ္ျပလိုက္ရပါသည္ ။

ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ ပါဠိေတာ္တြင္ အရိပ္အျမြက္မွ် ေဖာ္ျပထားသျဖင့္ အနက္
အဓိပၸာယ္အသိခက္ကြယ္၀ွက္တိမ္ျမဳပ္ေနသည္ကိုသိလြယ္ျမင္လြယ္ရန္အနက္အဓိပၸာယ္ေပၚ
လြင္ေအာင္ေဖာ္ျပေသာ စကားကို " အ႒ကထာ " ဟု ေခၚသည္ ။
ပ႒ာန္းပါဠိေတာ္တြင္ " ယံ ရူပံ နိႆယ မေနာဓာတု စ မေနာ၀ိညာဏဓာတု စ ၀တၱႏၱိ " တြင္ " ယံ ရူပံ "ဟု သာမန္မွ်သာ ေဖာ္ျပထားသည္ကို အ႒ကထာဆရာက " အၾကင္ ဟဒယ ၀တၳဳရုပ္ " ဟု ဖြင့္ျပသည္ ။ပါဠိေတာ္လာ ေလာက၀ိဒူဂုဏ္ေတာ္တြင္ ပါ၀င္ေသာ ေလာကကို အ႒ကထာဆရာက သတၱေလာကၾသကာသေလာက ၊ သခၤါရေလာက ဟူ၍ သံုးမ်ဳိးစလံုးကို ယူရမည္ဟု ဖြင့္ျပသည္ ။ ဤသို႔ ေလာကသံုးပါးကိုယူရမည္ဟု ဖြင့္ျပေသာ အ႒ကထာဆရာသည္ သတၱေလာကျဖစ္ေသာ သက္ရွိသတၱ၀ါတို႔၏ ေနထိုင္ရာၾသကာသေလာကဆိုင္ရာ ကမၻာၾကီးႏွင့္တကြ ၄င္းကမၻာၾကီး ျဖစ္ပံု ၊ ပ်က္ပံု ၊ တည္ပံု ၊ ရာသီဥတု ၊ ေန , လ ၊နကၡတ္ ဆိုင္ရာမ်ားကိုလည္း ဆက္လက္ ဖြင့္ျပရျပန္သည္ ။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ ဓမၼပဒ ကို ပါဠိေတာ္ ဟုေခၚသည္ ။
ဂါထာသက္သက္ျဖင့္ ေဟာၾကားထားေတာ္မူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ ။ ယင္း ဓမၼပဒပါဠိေတာ္ ဂါထာတစ္ပုဒ္ကို ယူျပီး အ႒ကထာဆရာက " ေဇာတိကမေထရ္ " စသျဖင့္ ၀တၳဳမ်ားကို ေရးသားေတာ္ မူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ ။
ဤသို႔ ေရးသားရာတြင္ " ေဇာတိကမေထရ္ " ၏ ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္းအရာ အတၳဳပတၱိကိုေရာ ၊အတိတ္အေၾကာင္းအရာ အတၳဳပတၱိ ကိုပါ ေဖာ္ျပ ေရးသားခဲ့ရသည္ ။
အ႒ကထာ ကား အိႏၵိယတြင္ သဂၤါယနာသံုးတန္တင္ခဲ့ေသာ အ႒ကထာ သာသနာသကၠရာဇ္
(၂၃၅)တတိယသဂၤါယနာတင္ျပီးေနာက္ကိုးတိုင္း၊ကိုးဌာနသို႔သာသနာျပဳရဟန္းေတာ္မ်ားကို ေစလႊတ္၍ သီဟိုဠ္သို႔ သာသနာေရာက္ရွိျပီးေနာက္ပိုင္း တြင္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ သီဟိုဠ္အ႒ကထာ ႏွင့္ သာသနာသကၠရာဇ္ ( ၉၀၀ ) ႏွင့္ ( ၁၀၀၀ ) အတြင္း ရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသ စေသာ မေထရ္ျမတ္တို႔ ျပဳစုခဲ့ေသာအ႒ကထာသစ္မ်ား ဟူ၍ ရွိသည္ ။
တတိယသဂၤါယနာ တင္ခ်ိန္တြင္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာကို အျမစ္ပါလွန္ရန္ ပူးသတ္ေနၾကေသာ
အယူ၀ါဒအမ်ားအျပား ေပၚေနျပီျဖစ္သည္ ။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေထရ၀ါဒသာသနာ အိႏၵိယမွ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ရသည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ရသည္ ။ အထူးသျဖင့္ ျဗဟၼဏ ႏွင့္ မဟာယာန တို႔၏ သကၠတစာေပသာ ေနာက္ပိုင္းတြင္ျပန္႔ပြားထြန္းကားလ်က္ ရွိၾကသည္ ။ ျဗဟၼဏ ႏွင့္ မဟာယာန တို႔၏ သကၠတစာေပလာ အဆိုမ်ားမွာ အမႊမ္းတင္မႈ လြန္ကဲေသာ အေၾကာင္းအရာ အမ်ားအျပားပါ၀င္ေသာ စာေပ ျဖစ္သည္ ။ သီဟိုဠ္ကၽြန္းသို႔သာသနာေရာက္ျပီးေနာက္ ေထရ၀ါဒ ႏွင့္အျပိဳင္ မဟာယာနဂိုဏ္းမ်ားလည္း အစုအဖြဲ႕ၾကီးမားစြာ ရွိခဲ့သည္ကိုအားလံုး အသိပင္ ျဖစ္သည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ သီဟိုဠ္ကၽြန္းျဖစ္ အ႒ကထာမ်ားတြင္ ယင္း မဟာယာန တို႔၏ လြန္ကဲေသာအဆိုအမိန္႔မ်ားအရိပ္အေငြ႕ကင္းနိုင္မည္ မဟုတ္ဟု ယူဆနိုင္သည္ ။
သာသနာသကၠရာဇ္ ၉၀၀ - ၁၀၀၀ အၾကား ေအဒီ - ၅ - ရာစုအတြင္း သီဟိုဠ္ကၽြန္းသို႔ ေရာက္ရွိလာေသာ ရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသ ၊ ရွင္ဗုဒၶတၳ စေသာ အ႒ကထာသစ္က်မ္းျပဳ အရွင္ျမတ္မ်ားသည္ သီဟိုဠ္တြင္ရွိရင္း အ႒ကထာမ်ားကိုပင္ အေျခခံ၍ အ႒ကထာသစ္မ်ားကို ျပဳစုေတာ္မူခဲ့ရသျဖင့္ ယင္းအ႒ကထာသစ္မ်ားတြင္ ယင္းမဟာယာန တို႔၏ လြန္ကဲေသာ အမႊမ္းတင္ အဆိုအမိန္႔ အရိပ္အေငြ႕မ်ားလည္း ပါ၀င္လာရျခင္း ျဖစ္သည္ ဟု ယူဆနိုင္ျပန္သည္ ။ ယေန႔ ရဟန္းေတာ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား အသံုးျပဳ ကိုးကား ေန
ၾကေသာ အ႒ကထာမ်ားမွာ အ႒ကထာသစ္မ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္ ။