“ သီလ ”
------------
- " သီလ " ဟူသည္ ပါဠိေ၀ါဟာရ ၿဖစ္၏။ သုိ႕ရာတြင္ ၿမန္မာတုိ႕
အသုံးအစြဲမ်ားသၿဖင့္ အၿခားၿမန္မာေ၀ါဟာရကဲ့သို႕ပင္ နားလည္ရန္
လြယ္ကူၿပီး ၿမန္မာေ၀ါဟာရအသြင္ေဆာင္ေနၿပီ ၿဖစ္ေပသည္။
၁။ သီလ၏ အဓိပၸာယ္
-------------------------------
ပင္ကုိသေဘာ၊ အေလ့အထ၊ ၿမင့္ၿမတ္ေကာင္းမြန္ေသာ အက်င့္
စသည္တုိ႕သည္သီလသဒၵါ၏ အနက္အဓိပၸာယ္မ်ား ၿဖစ္၏။
ကုိယ္ၿဖင့္ၿပဳမွဳ(ကာယကံ ) ၊
ႏွဳတ္ၿဖင့္ၿပဳမွဳ (၀စီကံ ) တုိ႕ကုိ ဖရိုဖရဲ မၿဖစ္ေစဘဲ
ေကာင္းစြုာ ထားၿခင္း ၊ ေကာင္းစြာေဆာင္ၿခင္းကုိ
သီလေဆာက္တည္သည္ဟု ေခၚေ၀ၚႀကပါသည္။
၂ ။ သီလ၏ အမည္အမ်ဳိးမ်ဳိး
-------------------------------
ထုိသီလကား - ငါးပါးသီလ ၊ ရွစ္ပါးသီလ၊
ကုိးပါးသီလ ၊ ဆယ္ပါးသီလ ၊
ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္ဆုိင္ရာ သီလ၊
ရဟန္းမမ်ားႏွင့္ဆုိင္ရာ သီလ။
စသည္ၿဖင့္ အမည္အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိပါသည္။
၃ ။ သီလ၏ ဂုဏ္ေက်းဇဴးမ်ား
-------------------------------
ထုိသီလသည္ အထူးၿခားဆုံး အဆန္းႀကယ္ဆုံး အဆင္တန္ဆာၿဖစ္၏။
အေမႊးပ်ံ႕ဆုံးရနံ႔ထုုးလည္း ၿဖစ္ပါ၏။
ထုိ႕ေႀကာင့္ပင္ က်မ္းဂန္တုိ႕၌ သီလကုိ
ပရိယာယ္ အမ်ဳိးမ်ဳိးၿဖင့္ေဖာ္ၿပလတၱံ႕ပါအတုိင္း
ၿပဆုိထားႀကပါသည္ -
" သီလံ ေယာဂိႆ လကၤာေရာ၊ သီလံ ေယာဂိႆ မ႑နံ။
သီေလဟိ လကၤာေတာ ေယာဂီ၊ မ႑န အဂၢတံ ဂေတာ။
- သိ၊ ႒- ၅၅
- သီလသည္ ေယာဂီ(တရားက်င့္သူ)၏ ရုိးရုိးအဆင္တန္ဆာ
အထူးၿခားဆုံးအဆင္တန္ဆာမည္၏။
သီလၿဖင့္ တန္ဆာဆင္ေသာ ေယာဂီ(တရားက်င့္သူ)သည္
အဆန္တန္ဆာအမ်ဳိးမ်ဳိးတြင္အထူးၿခား
အဆန္းႀကယ္ဆုံး တန္ဆာဆင္နည္းၿဖစ္သည္။
" စႏၵနံ တဂရံ ၀ါပိ၊ ဥပၸလံ အထ ၀ႆိကီ။
ဧေတသံ ဂႏၶဇာတာနံ၊ သီလဂေႏၶာ အႏုတၱေရာ ။
- သိ၊႒- ၅၆။
- စႏၵကူးပန္း၊ ေတာင္ဇလပ္ပန္း၊ ႀကာပန္း၊
မုိးေစြ(ၿမတ္ေလး) ပန္းတုိ႕၏
ေမႊးရနံ႕ထက္သီလေမႊးရနံ႔ကသာ အေမႊးပ်ံ႕ဆုံး ၿဖစ္သည္။
" အပၸမေတၱာ အယံ ဂေႏၶာ၊ ယြာယံ တဂရ စႏၵနံ။
ေယာ စ သီလ၀တံ ဂေႏၶာ ၊ ၀ါတိ ေဒေ၀သု ဥတၱေမာ။
- ေတာင္ဇလပ္ပန္း၊ စႏၵကူးပန္းတုိ႕၏ ေမႊးရနံ႕သည္ အနည္းငယ္မွ်သာၿဖစ္သည္။ သီလရွိသူတုိ႕၏
ေက်ာ္ေစာသင္းပ်ံ႔႕ ေမႊးရနံ႕႔ကား နတ္ၿပည္တုိ႕၌ပင္
အလြန္အကဲ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေမႊးႀကဳိင္လွပါသည္။
ဤသုိ႕စသည္ၿဖင့္ သိလ၏ ဂုဏ္ေက်းဇဴးမ်ားကုိ တခမ္းတနား ေဖာ္ၿပေသာႀကၿခင္းၿဖစ္ပါ၏။
၄။ သီလ၏ အက်ဳိးတရားမ်ား
-------------------------------
သီလကုိေစာင့္ထိန္းက ေကာင္းေသာ အက်ဳိးတရားမ်ားကုိ ခံစားႀကရမည္ၿဖစ္၏။ ယင္းေကာင္းက်ဳိးတုိ႕ကား -
၁ ။ မေမ့မေလ်ာ့ၿခင္းေႀကာင့္ မ်ားစြာေသာ စည္းစိမ္အစုကုိ ရရွိၿခင္း၊
၂ ။ ေကာင္းေသာေက်ာ္ေစာသတင္း ပ်ံ႕ႏွံ႕ထြက္ၿခင္း။
၃ ။ ပရိသတ္အလယ္သုိ႕ မေႀကာက္မရြံ႕၊ မ်က္ႏွာ မညွဳိးမငယ္ ခ်ဥ္းကပ္ရၿခင္း။
၄ ။ မေတြမေ၀ေသရၿခင္း။
၅ ။ အခ်ိန္တန္၍ ေသၿပီးေနာက္ နတ္ၿပည္ေရာက္ၿခင္း စေသာ အက်ဳိးတရားမ်ားပင္ ၿဖစ္သည္။
- ဗုဒၶ
- (သုတ္မဟာ၀ါ၊ မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္ )
ထုိ႕ၿပင္ သီလကုိေစာင့္ထိန္းသူသည္
သာယာရႊင္လန္းၿခင္းစေသာ အက်ဳိးဆက္မ်ားကို ရရွိႏိုင္၏။
♦ထိုသုိ႕ သာယာရႊင္လန္းသူမွာ ၀မ္းေၿမာက္ၿခင္း
(ႏုေသာ ပီတိပါေမာဇၨ ) ၿဖစ္၏။
♦၀မ္းေၿမာက္ၿခင္း
ၿဖစ္သူမွာ ႏွစ္သက္ၿခင္း(ရင့္ေသာ ပီတိ)ၿဖစ္၏။
♦ ႏွစ္သက္ၿခင္းၿဖစ္သူမွာ ကုိယ္စိတ္ၿငိမ္းခ်မ္းၿခင္း (ပႆဒၶိ)
ၿဖစ္၏။
♦ၿငိမ္းခ်မ္းၿခင္းၿဖစ္သူမွာ ကုိယ္စိတ္ခ်မ္းသာၿခင္း (သုခ)ၿဖစ္၏။ ♦ကုိယ္စိတ္ခ်မ္းသာသူမွာ
တည္ႀကည္ၿခင္း(သမာဓိ )ၿဖစ္၏။
♦တည္ႀကည္ၿခင္းၿဖစ္သူမွာ ဟုတ္တုိင္းမွန္ရာ
သိၿခင္း (ယထာဘူတဥာဏ္)ၿဖစ္၏။
♦ထုိဥာဏ္ၿဖစ္သူမွာ သံသရာ၀ဋ္ဒုကၡတုိ႕၌ ၿငီးေငြ႕ၿခင္း
(နိဗၺိႏၵ)တည္းဟူေသာ အားေကာင္းသည့္
၀ိပႆနာဥာဏ္(ဗလ၀၀ိပႆနာဥာဏ္) ၿဖစ္၏။
♦ထုိဥာဏ္ၿဖစ္သူမွာ တပ္ႏွစ္သက္ၿခင္းကင္းေသာ
မဂ္တရားၿဖစ္၏။
♦မဂ္တရားၿဖစ္သူမွာ ၀ိမုတၱိေခၚ အရဟတၱဖုိလ္တရားၿဖစ္၏။ ♦ယင္းဖုိလ္တရားၿဖစ္သူမွာ
မဂ္ဖုိလ္နိဗၺာန္ကုိ ဆင္ၿခင္ၿခင္း(ပစၥေ၀ကၡဏာ) ဥာဏ္ၿဖစ္၏။ ♦ယင္းဥာဏ္ၿဖစ္သူမွာ အႀကြင္းမရွိေသာ
နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကုိပင္ ခံယူႏုိင္၏။
- ( အံ၊ ၃- ၅၀၅ )
သီလေစာင့္ထိန္းၿခင္းအတြက္ ေဖာ္ၿပပါအတုိင္း ပစၥပၸန္ေကာင္းက်ဳိး၊ တမလြန္ေကာင္းက်ဳိးသာမက
နိဗၺာန္အထိ ေရာက္ေစႏုိင္ေသာ ေကာင္းက်ဳိးမ်ားကုိ
ရရွိႏုိင္ပါသည္။
ထုိေႀကာင့္ သီလကုိ " ကုသုိလ္အားလုံး
တုိ႕၏ အစ " ဟု ေဖာ္ၿပၿခင္းၿဖစ္ပါ၏။
(သာသနာေတာ္ထြန္းကားၿပန္႔ပြားေရး ဦးစီး႒ာန
ဗုဒၶဘာသာေကာင္းတစ္ေယာက္ မွ - )
No comments:
Post a Comment