ကံေမွ်ာ္သူ ႏွင့္ ကံေခ်ာ္သူ

                               လူပ်င္းေတြက…
“အတိတ္ကံရဲ႕ အက်ိဳးေပးကိုသာ ေမွ်ာ္လင့္ေနတတ္ၾကပါတယ္။ ပစၥဳပၸန္ကံ အသစ္ကို ဥာဏ္၊ ၀ီရိယတြဲကူၿပီး အားမထုတ္တတ္ၾကပါဘူး။”

“ေညာင္ေထာက္သူ ေျခက်ိဳး၊ ေညာင္ခ်ိဳးသူ ေရႊအိုးရ” ဆိုသလို ပစၥဳပၸန္အလုပ္ႏွင့္ လက္ရွိအက်ိဳး တလြဲတေခ်ာ္ ျဖစ္ေနသူေတြကေတာ့…

ပစၥဳပၸန္ကံ တစ္ခုတည္းကိုပဲ ကြက္ၾကည့္မိတဲ့အတြက္ အားမလို အားမရ၊ မေက်မနပ္ျဖစ္ၿပီး ကံကို အယံုအၾကည္မရွိတဲ့ မိစၧာဒိ႒ိေတြ ျဖစ္သြားတတ္ၾကပါတယ္။

(က) လူပ်င္းေတြက…
“အတိတ္ကံရဲ႕ အက်ိဳးေပးကိုသာ ေမွ်ာ္လင့္ေနတတ္ၾကပါတယ္။ ပစၥဳပၸန္ကံ အသစ္ကို ဥာဏ္၊ ၀ီရိယတြဲကူၿပီး အားမထုတ္တတ္ၾကပါဘူး။”

ရွိပါတယ္ေနာ္။ တခ်ိဳ႕လူေတြ ေျပာတတ္ၾကတာ။ “မရွိလို႔လုပ္စားတာ ေျဖးေျဖးေပါ့။ ကံပါရင္ ရလိမ့္မယ္”တဲ့။ ပ်င္းတာသက္သက္လို႔ပဲ ထင္ပါတယ္။ အတိတ္ကံ မ်ိဳးေစ့ေတြ ရွိေပမယ့္ အဲဒီ့မ်ိဳးေစ့ကို ေျမေပၚခ်မစိုက္ရင္၊ ေရ၊ ေန စတဲ့ အေထာက္အပံ့ေတြ မေပးႏိုင္ရင္၊ ေပါင္းသင္ ျပဳစုျခင္းေတြ မလုပ္ရင္ အပင္ေပါက္လာႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဥာဏ္၊ ၀ီရိယ မကူဘဲ ရစရာရွိရင္ ရလိမ့္မယ္ဆိုၿပီး ထိုင္ေမွ်ာ္ရံုသက္သက္နဲ႔ေတာ့ ရဖို႔မလြယ္ပါဘူး။ အတိတ္သံသရာက ျပန္ဆပ္လာမယ့္ ကံေၾကြးကိုထားလို႔ လက္ရွိဘ၀မွာ ေပးမိတဲ့ အေၾကြးေတာင္ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ မနည္းကို အားထုတ္ၿပီး ျပန္ေတာင္းႏိုင္မွ မွန္းထားတဲ့အတိုင္း ရတတ္ၾကတာပါေနာ္။ ဘာမွ အားမထုတ္ရဘဲ အလိုလို ျပန္ရတယ္ဆိုတာ ရွိေတာ့ရွိမယ္။ ရွားပါလိမ့္မယ္။ မိမိတို႔အေနနဲ႔လည္း ဆပ္လာမယ့္ ကုသိုလ္ကံေၾကြးကို ေက်နပ္ေလာက္တဲ့ အတိုင္းအတာအထိရႏိုင္ဖို႔ (မိုးရြာရင္ မိုးေရကို လိုအပ္တဲ့ေနရာေရာက္ေအာင္ ကြက္တိစီးေစႏိုင္ဖို႔ ေျမာင္းၾကိဳေဖာက္ထားရသလိုမ်ိဳး) ဥာဏ္၊ ၀ီရိယကူၿပီး ကုသိုလ္ေျမာင္းေလး ၾကိဳေဖာက္ထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ေျမာင္းထဲမွာလည္း အမႈိက္ေတြနဲ႔ ပိတ္မေနေအာင္၊ ေရစီးေရလာေကာင္းေအာင္ ၾကိဳရွင္းေပးထားရပါမယ္။ ကုသိုလ္ကေတာ့ အက်ိဳးေပးလာပါၿပီ။ မိမိတို႔က အကုသိုလ္ကံေတြနဲ႔ ပိတ္မိေနၿပီး ေကာင္းက်ိဳးရသင့္သေလာက္ မရဘဲ ျဖစ္တတ္လို႔ပါ…။

(ခ) “ေညာင္ေထာက္သူ ေျခက်ိဳး၊ ေညာင္ခ်ိဳးသူ ေရႊအိုးရ” ဆိုသလို ပစၥဳပၸန္အလုပ္ႏွင့္ လက္ရွိအက်ိဳး တလြဲတေခ်ာ္ ျဖစ္ေနသူေတြကေတာ့…
ပစၥဳပၸန္ကံ တစ္ခုတည္းကိုပဲ ကြက္ၾကည့္မိတဲ့အတြက္ အားမလို အားမရ၊ မေက်မနပ္ျဖစ္ၿပီး ကံကို အယံုအၾကည္မရွိတဲ့ မိစၧာဒိ႒ိေတြ ျဖစ္သြားတတ္ၾကပါတယ္။ (ဒီပံုျပင္ေလးကို လူတိုင္းသိၿပီး ျဖစ္ေလာက္တယ္လို႔ ယူဆတဲ့အတြက္ မေဖာ္ျပေတာ့ပါဘူး။)

အမွန္က ေျခက်ိဳးရသူဟာ ေသရမယ့္ အတိတ္အကုသိုလ္ကံ ပါလာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ (ေဗာဓိ)ေညာင္ေထာက္တဲ့ ကုသိုလ္ေၾကာင့္ မေသေတာ့ဘဲ ေျခပဲ က်ိဳးရတာပါ။
ေရႊအိုးရသူဆိုတာလည္း ရွင္ဘုရင္ျဖစ္ရမယ့္ အတိတ္ကုသိုလ္ကံ ပါလာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ (ေဗာဓိ)ေညာင္ပင္ခ်ိဳးတဲ့ အကုသိုလ္ေၾကာင့္ ရွင္ဘုရင္ မျဖစ္ေတာ့ဘဲ ေရႊအိုးေလာက္ပဲ ရေတာ့တာပါ။

တခ်ိဳ႕ေျပာၾကတာ ၾကားဖူးပါတယ္။ ဦးဘယ္သူ ေဒၚဘယ္၀ါေပါ့..။ အကုသိုလ္အလုပ္ေတြ လုပ္ေနတုန္းက ေကာင္းက်ိဳးေတြ တရစပ္ရ ခ်မ္းသာေနၿပီးေတာ့ တရားေလးဘာေလးနာမိလို႔ အသိတရားရၿပီး ေကာင္းေရာင္းေကာင္း၀ယ္လုပ္ခါမွ ကုန္းေကာက္စရာမရွိေအာင္ စီးပြါးပ်က္ဆင္းရဲသြားရတယ္တဲ့။ ဒီလို ေျပာမိတတ္ၾကရတာဟာ အတိတ္နဲ႔ ပစၥဳပၸန္ မွ်မေတြး၊ မွ်မသိဘဲ ပစၥဳပၸန္ အေၾကာင္းနဲ႔ အက်ိဳး သက္သက္ေလးဘဲ ကြက္ၾကည့္မိတတ္တဲ့အတြက္ အယူမွားသြားၾကရတာပါ။ ဘာမွ သံသယမျဖစ္ၾကပါနဲ႔။ ကုသိုလ္က ကုသိုလ္အက်ိဳးကိုပဲ ေပးပါတယ္။ အကုသိုလ္ကလည္း အကုသိုလ္အက်ိဳးကိုပဲ ေပးပါတယ္။ အခုဆင္းရဲရတာနဲ႔ အခုကုသိုလ္လုပ္ေနတာနဲ႔ ဘာမွမဆိုင္ပါဘူး။ အခုဆင္းရဲရတာက အတိတ္အကုသိုလ္ကံရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ပါ။ အခုလုပ္ေနတဲ့ ကုသိုလ္ကလည္း တစ္ခ်ိန္မွာ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာကို ေပးပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုပါပဲ။ အကုသိုလ္လုပ္ၿပီး ခ်မ္းသာေနတယ္လို႔ မေျပာမိပါေစနဲ႔။ သက္သက္စီပါ။ ခြဲျမင္တတ္ေအာင္ ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ တစ္ခုေတာ့ သတိေပးပါရေစ။ ဒီႏွစ္ခုမွာ ကုသိုလ္က အဆန္လမ္းျဖစ္ၿပီး အကုသိုလ္ကေတာ့ အစုန္လမ္းပါ။ ကုသိုလ္က အားထုတ္ၿပီး လွမ္းရပါတယ္။ အကုသိုလ္ကေတာ့ သက္သာလွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဆံုးသတ္ပန္းတိုင္ခ်င္းကေတာ့ ကြာလြန္းပါတယ္။ ကမ္းကိုပဲ တက္ခ်င္ပါတယ္၊ ၀ဲဂယက္ထဲမွာ ျမဳပ္မသြားခ်င္ပါဘူးဆိုရင္ေတာ့ တဒဂၤသက္သာမႈကို မၾကည့္ဘဲ ပန္းတိုင္အထိ လွမ္းျမင္သတိရွိဖို႔ လိုပါတယ္။ မာရ္နတ္ တက္ရပ္ေပးတဲ့အတြက္ အကုသိုလ္ဘက္က ခ်ိန္ခြင္လွ်ာက သာၿပီးသားပါ။ ဒါေပမယ့္ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ သာတာကို သာယာေနတဲ့သူအဖို႔ ဒီလိုသာတဲ့အတြက္ (ဒီဘက္အျခမ္းက) ပိုသာေလ ေအာက္ဘက္ကို ပိုက်ေလဆိုတာေလးကို ေတြးသိမိရင္ေရာ သာယာႏိုင္ပါဦးမလား။

ကံေတြရဲ႕ သေဘာဟာလည္း ေရမ်ားေရႏိုင္၊ မီးမ်ားမီးႏိုင္ပါပဲ။ အကုသိုလ္သံလိုက္နဲ႔ဆြဲရင္ အကုသလ၀ိပါက္သံမႈန္ေတြ လာကပ္ဖို႔ လမ္းရွာေနၾကပါတယ္။ ကုသိုလ္ဆိုရင္လည္း ကုသလ၀ိပါက္ေတြက ေခ်ာင္းေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အားၾကီးသူက လမ္းရပါတယ္။ ကံတစ္ခုလုပ္ရင္- လက္ရွိဘ၀မွာတင္ အက်ိဳးေပးတဲ့ကံ၊ ဒုတိယဘ၀မွာ အက်ိဳးေပးတဲ့ကံ၊ တတိယဘ၀ကစၿပီး နိဗၺာန္မရမခ်င္း အက်ိဳးေပးတဲ့ကံဆိုၿပီး အရည္အေသြး (၃)မ်ိဳးက တြဲပါၿပီးသားပါ။ ကုသိုလ္လုပ္ေပမယ့္ ေကာင္းက်ိဳးမရေသးတာက ကုသလ၀ိပါက္ တိုး၀င္ေနရာယူႏိုင္ေလာက္ေအာင္ အားမၾကီးေသးလို႔ပါ။ ဒါကို အေတြးေခ်ာ္မသြားေစဘဲ ဒီေလာက္နဲ႔မရေသးရင္ ပိုၿပီးေတာ့ အားထုတ္ရမယ္လို႔ပဲ ႏွလံုးသြင္းမွန္ရပါမယ္။ အတိတ္ကျပဳထားတဲ့ ကုသိုလ္ကံေတြ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ အက်ိဳးေပးႏိုင္ေစဖို႔ လက္ရွိဘ၀မွာ ကုသိုလ္ေတြ မ်ားမ်ားလုပ္ၿပီး ဒီဘ၀တင္ အက်ိဳးေပးမယ့္ ကံေတြနဲ႔ ခ်ဴယူတတ္ရပါမယ္။ မိမိက ေသခ်ာရွင္းထားလို႔ ေျမာင္းထဲမွာ ေရကေတာ့ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ စီးလာပါၿပီ။ ဆက္လိုက္စရာ ေရမရွိလို႔ ေရျပတ္သြားရတယ္လို႔လည္း မျဖစ္ပါေစနဲ႔…။

(ဂ) ကံဆိုရာမွာလည္း မ်ိဳးေစ့နဲ႔ တူတဲ့ကံ၊ အျမစ္နဲ႔ တူတဲ့ကံ ဆိုၿပီး (၂)မ်ိဳး ရွိပါတယ္။
မ်ိဳးေစ့ဆိုတာ အပင္ျဖစ္ခ်ိန္မွာ မရွိေတာ့ပါဘူး။ အတိတ္ကံဟာ မ်ိဳးေစ့နဲ႔ တူပါတယ္။ အက်ိဳးေပးခ်ိန္မွာ မျမင္ရေတာ့ပါဘူး။ နာနာကၡဏိကကံ လို႔ ေခၚပါတယ္။
အျမစ္ဆိုတာမ်ိဳးက်ေတာ့ အပင္နဲ႔ အတူတကြ ျဖစ္တာပါ။ ပစၥဳပၸန္ကံက အျမစ္နဲ႔ တူပါတယ္။ သဟဇာတကံ လို႔ ေခၚပါတယ္။

အတိတ္ကံကို ကိုယ္မျပဳျပင္ႏိုင္ေပမယ့္-
အတိတ္ ကုသိုလ္ကံရဲ႕ အက်ိဳးေပး ေကာင္းေအာင္…
အတိတ္ အကုသိုလ္ကံရဲ႕ အက်ိဳးေပး ည့ံေအာင္၊ ပ်က္ေအာင္…
ပစၥဳပၸန္ကံေတြကို ေကာင္းသထက္ေကာင္းေအာင္ အားထုတ္ႀကိဳးစားၿပီး ျပဳျပင္ႏိုင္ပါတယ္။

ဒီလို ကမၼပစၥည္း (၂) မ်ိဳးရဲ႕ သေဘာကို နားလည္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့…
ကံေမွ်ာ္သူ လူပ်င္း အျဖစ္မွေရာ၊
ကံေခ်ာ္သူ မိစၧာဒိ႒ိ အျဖစ္မွေရာ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ပါၿပီ။

ကံေမွ်ာ္သူ ႏွင့္ ကံေခ်ာ္သူ
Author: Dhamma Yanant

(ကံေမွ်ာ္သူ ႏွင့္ ကံေခ်ာ္သူ) by Dhamma Yanant (ဓမၼရနံ႔ )
http://dhammayanantmm.blogspot.com/