ကံ = အလုပ္
ကံဆုိသည္မွာ ပါဠိဘာသာ “ကမၼ” ကုိ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ “ကံ” ဟုေခၚ၍ “ျပဳလုပ္ျခင္း” ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။
ကုိယ္ျဖင့္လုပ္ေသာအလုပ္ (ကာယကံ) ဆုိသည္မွာ တစ္စံုတစ္ေယာက္ကို တုတ္ ျဖင့္ရုိက္ျခင္း၊ လက္သီးျဖင့္ထိုးျခင္း၊ လဲေနသူကိုထူေပးျခင္း၊ ကူညီမခ်ီေပးျခင္းမ်ိဳးကုိ ေခၚ သည္။
ႏႈတ္ျဖင့္ေျပာဆုိသည့္အလုပ္ (၀စီကံ) ဆုိသည္မွာ တစ္စံုတစ္ေယာက္ကို ဆဲဆုိျခင္း “ရုိက္လုိက္” ဟုခုိင္းျခင္း၊ ခ်ီးမြမ္းေျပာဆုိျခင္း၊ “ကူညီမစလုိက္ပါဟု” ခုိင္းျခင္းမ်ိဳးကို ေခၚသည္။
စိတ္ျဖင့္ႀကံေတြးသည့္အလုပ္ (မေနာကံ) ဆုိသည္မွာ တစ္စံုတစ္ေယာက္ကုိ ရုိက္ ရန္ႀကံစည္ျခင္း၊ သူတစ္ပါးပစၥည္းကို ခိုးရန္ႀကံစည္ျခင္း၊ တစ္စံုတစ္ေယာက္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူူူး ကုိဆင္ျခင္ေအာက္ေမ့ျခင္း၊ သူတစ္ပါးကုိ ကူညီရန္၊ ေပးကမ္းရန္၊ လွဴဒါန္းရန္ ႀကံစည္ေန ျခင္းမ်ိဳးကိုေခၚသည္။
“ေစတနာဟံဘိကၡေ၀ ကမၼံ ၀ဒါမိ” လုိ႔ ဘုရားရွင္က ေဟာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အဓိပၸါယ္ က ဘိကၡေ၀ - ခ်စ္သား၊ ခ်စ္သမီးတုိ႔၊ ေစတနာ - “ေစ့ေဆာ္တဲ့သေဘာတရား” ဆုိတဲ့ တရားကို၊ အဟံ - ငါသည္၊ ကမၼံ - ျပဳလုပ္ျခင္းဟူ၍၊ ၀ဒါမိ - ဆုိတယ္လုိ႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ေစတနာသည္ ေစ့ေဆာ္ေသာစိတ္ဟု ဆုိလုိသည္။ ဤေစ့ေဆာ္တက္ႂကြသည့္ စိတ္ သေဘာေၾကာင့္ပင္ ကုိယ္ျဖင့္ျပဳလုပ္မိ၏။ ႏႈတ္ျဖင့္ ေျပာဆုိမိ၏။ စိတ္ျဖင့္ ႀကံစည္ေတြး ေတာဆင္ျခင္မိ၏။ ယင္းတက္ႂကြထက္သန္ေသာ စိတ္သေဘာ၊ ေစတနာသည္ ကုိယ္၊ ႏႈတ္၊ စိတ္အလုပ္မ်ားျဖစ္ေပၚျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းအေျခခံျဖစ္၏။
ဤမွ်ေလာက္ဆုိလွ်င္ လူတို႔ေစာင့္ထိန္းအပ္ေသာ ငါးပါးသီလ ခံယူေဆာက္တည္ရပံု မိမိေဆာက္တည္ေသာ သီလ ၿမဲ/မၿမဲ၊ ခိုင္/မခုိင္၊ ပ်က္/မပ်က္အား သိရွိႏုိင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ (အက်ယ္ကို လုိလားေသာသူတုိ႔ ေနာက္ဆက္တြဲတြင္ ေလ့လာပါ။)
ငါးပါးသီလအား ေဆာက္တည္ေစာင့္ထိန္းလွ်င္ ဒုစရုိက္ဆယ္ပါးကုိလည္း လံုၿခံဳစြာ တားဆီးႏုိင္ၿပီ ျဖစ္၏။ (ဒု = မေကာင္းေသာ၊ စရိတ = စရုိက္၊ အက်င့္) အကုသလ ကမၼပထ တရား (၁၀) ပါးလည္းေခၚ၏။ (အကုသလကမၼ = အကုသိုလ္ကံ၊ ပထ = အပါယ္ ေရာက္ေၾကာင္းလမ္း) ထုိ႔ေၾကာင့္ အကုသုိလ္ကံ (၁၀) ပါးကို ဒုစရိုက္ (၁၀) ပါးဟုလည္း ေခၚ၏။
ကာယဒုစရုိက္ (၃) ပါး
၁။ ပါဏာတိပါတာ = သူ႕အသက္သတ္ျခင္း။
၂။ အဒိႏၷာဒါနာ = သူ႕ဥစၥာခိုးယူျခင္း။
၃။ ကာေမသုမိစာၦစာရာ = သူတစ္ပါးအိမ္ရာ၌ ျပစ္မွားျခင္း။
၀စီဒုစရုိက္ (၄) ပါး
၄။ မုသာ၀ါဒါ = လိမ္လည္ေျပာဆုိျခင္း။
၅။ ပိသုဏယ၀ါစါ = ကုန္းေခ်ာ၊ ကုန္းတုိက္၊ ေသြးထုိး၊ ေသြးခြဲစကား
ေျပာဆုိျခင္း။
၆။ ဖရုသ၀ါစါ = ရုန္ရန္႔ၾကမ္းတမ္းေသာစကားေျပာဆုိျခင္း။
၇။ သမၹပၸလာပ = အႏွစ္မပါ သိမ္ဖ်င္းေသာစကားေျပာဆုိျခင္း။
မေနာဒုစရုိက္ (၃) ပါး
၈။ အဘိဇၩာ = သူတစ္ပါးစည္းစိမ္ကုိ မိမိဥစၥာျဖစ္လုိျခင္း။
၉။ ဗ်ာပါဒ = သူတစ္ပါး၌ ျပစ္မွားျခင္း (၀ါ) သူတစ္ပါးကို ပ်က္စီးေစလုိျခင္း။
၁၀။ မိစာၦဒိ႒ိ = အယူမွားျခင္း။
၎အကုသိုလ္ကံ (၁၀) ပါး (ဒုစ႐ုိက္ ၁၀ ပါး) ကုိ သေဘာတူကိစၥတူ၊ လကၡဏာဟာရနည္းျဖင့္ အက်ဥ္းခ်ဳံကို ေပါင္း႐ံုးေသာ္ ငါးပါးသီလကုိသာ ရ၏။ ေပါင္း႐ံုး သည့္နည္းမွာ ဗ်ာပါဒကံကုိ ပါဏာတိပါတကံ၌လည္းေကာင္း (သူတစ္ပါးတုိ႔ အသက္စည္း စိမ္ေသေက်ပ်က္စီးရန္ ႀကံစည္ျခင္းဟူေသာ ဗ်ာပါဒကံသည္ သူတစ္ပါးအသက္ကုိ သတ္ျဖတ္ျခင္းဟူသည့္ ပါဏာတိပါတာကံတြင္ အက်ံဳး၀င္။)
အဘိဇၩာကံကုိ အဒိႏၷာဒါနာကံ၌လည္းေကာင္း (သူတစ္ပါး၏ စည္းစိမ္ဥစၥာကုိ မိမိစည္းစိမ္ဥစၥာအျဖစ္သို႔ေရာက္ရန္ ႀကံစည္ျခင္းဟူသည့္ အဘိဇၩာကံသည္ သူတစ္ပါး ဥစၥာ ကုိ ခုိး၀ွက္လုယူတုိက္ခုိက္ျခင္းဟူေသာ အဒိႏၷာဒါနာကံတြင္ အက်ံဳး၀င္။)
ပိသုဏယ၀ါစာ၊ ဖ႐ုသ၀ါစာ၊ သမၼပၸလာပ ကံကို မုသာ၀ါဒကံ၌လည္း (ခ်စ္ခင္ ညီၫြတ္သူတုိ႔အား စိတ္၀မ္းကြဲျပားေအာင္ ကုန္းတုိက္ေျပာဆုိျခင္းဟူသည့္ ပိသုဏ၀ါစာ မဟုတ္မမွန္ေသာ မုသာစကားပင္ျဖစ္၏။ ဖ႐ုသ၀ါစာဟူသည့္ ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ ဆဲေရး တုိင္းတာသည့္ စကားမ်ားကို ခြဲစိတ္ၾကည္လွ်င္ မဟုတ္မမွန္ေသာ မုသားစကားမ်ားျဖစ္ ေၾကာင္းေတြ႕ရမည္ျဖစ္၏။ သမၹပၸလာပဟူသည့္ သူတစ္ပါး၏ဂုဏ္သိကၡာ ထိပါးေစမည့္ အတင္းအဖ်င္းစကားမ်ား၊ သိမ္ဖ်င္းေသာစကားမ်ား ေျပာဆုိျခင္းသည္လည္း ေသခ်ာစိစစ္ ၾကည့္လွ်င္ မဟုတ္မမွန္ေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားသာျဖစ္သျဖင့္ မုသာ၀ါဒကံတြင္ အက်ံဳး ၀င္။)
ငါးပါးသီလ ေစာင့္ထိန္းတဲ့သူဟာ အထက္တြင္ ေပါင္း႐ံုးထားသည့္ ကံငါးပါးကုိ မက်ဴးလြန္ေအာင္ ေစာင့္ထိန္းရတာျဖစ္ၿပီး မေကာင္းမႈဒုစ႐ုိက္ကံဟာ အပါယ္ငရဲသုိ႔ လား ေရာက္ေစျခင္းစသည့္ မေကာင္းက်ိဳးေပးမည္ကုိ ယံုၾကည္တဲ့အတြက္ သီလေစာင့္ထိန္းတာ ျဖစ္လုိ႔ ငါးပါးသီလကို ခံယူေဆာက္တည္ကတည္းက မိစာၦဒိ႒ိအယူကို ပယ္စြန္႔ၿပီးျဖစ္ပါ တယ္။ အဲဒီ ဒုစ႐ုိက္ (၁၀) ပါး (၀ါ) အကုသုိလ္တရား (၀ါ) အကုသလကမၼပထတရားကုိ အုပ္စုဖြဲ႕ရင္ -
၁။ ကိုယ္တုိင္က်ဴးလြန္တဲ့ ဒုစ႐ုိက္က (၁၀) ပါး
၂။ သူတစ္ပါးကိုေစခုိင္းတဲ့ ဒုစ႐ုိက္က (၁၀) ပါး
၃။ သူတစ္ပါးကိုအားေပးတဲ့ ဒုစ႐ုိက္က (၁၀) ပါး
၄။ သူတစ္ပါးက်ဴးလြန္တာကို ၀မ္းသာတဲ့ ဒုစ႐ုိက္က (၁၀) ပါး ရယ္လုိ႔အျပား (၄၀) ရပါတယ္။
ဗုဒၶ = ျမတ္စြာဘုရား၊ ဓမၼ = တရားေတာ္၊ သံဃ = သံဃာေတာ္တုိ႔သည္ မိမိတုိ႔အား ဆင္းရဲျခင္းကို ၿငိႇမ္းေပးႏုိင္သည္ဟု ထင္မွတ္ကာ အားကိုးရာ၊ အားထားရာ အေနျဖင့္ ယံုၾကည္ကုိးကြယ္ ဆည္းကပ္ေသာ သရဏဂံု (၃) ပါးႏွင့္ ငါးပါးသီလ လံုၿခံဳစြာ ေစာင့္ထိန္းလွ်င္ ေရွ႕ပုိင္းတြင္ ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတုိင္း စာဖတ္သူမိတ္ေဆြဟာ လူ တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီဟု ဆုိႏုိင္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာစစ္စစ္ျဖစ္ရန္အတြက္ အေျခခံ အက်ဆံုးႏွင့္ အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္ျဖစ္တဲ့ သရဏဂံုႏွင့္ ငါးပါးသီလကုိ မျဖစ္မေနလံုၿခံဳ ေအာင္ ေဆာက္တည္ေစာင့္ထိန္းလုိက္နာရပါမယ္။ လူ၏သိကၡာ ဆုိသည္မွာ ငါးပါးသီလကို ဆုိလိုျခင္းပင္ျဖစ္ပါတယ္။ မည္မွ်ပင္ ပစၥည္းဥစၥာခ်မ္းသာပါေစ၊ မည္မွ်ပင္ အတတ္ပညာ၊ အသိပညာေတြ တတ္ပါေစ၊ မည္မွ်ပင္ နာမည္ေက်ာ္ၾကား လူသိမ်ားပါေစ ကိုယ္က်င့္သီလ မရွိလွ်င္ သိကၡာမရွိတဲ့လူလုိ႔ သတ္မွတ္ခံရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
သမထ၊ သတိပ႒ာန္၊ သတိပ႒ာန ဘာ၀နာတရားမ်ား ပြားမ်ားအားထုတ္လုိေသာ ပုဂၢိဳလ္ဟာ မိမိ၏သီလကုိ ဆန္းစစ္လ်က္ မွတ္ေက်ာက္တင္ခံႏုိင္ေသာ သီလျဖစ္ရန္အ တြက္ ယခုအခ်ိန္မွပင္ စတင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းလ်က္ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေသာ သီလ၌ေကာင္းစြာ ရပ္တည္ႏုိင္ၾကပါေစ။ စာဖတ္သူမိတ္ေဆြမ်ားလည္း ကုိးကြယ္မႈ၊ ယံုၾကည္ဆည္းကပ္မႈ၊ သီလေဆာက္တည္ခံယူမႈတုိ႔အား ဖတ္႐ႈၿပီးသကာလ ယခုမွစ၍ ျဖဴလြစင္ၾကယ္ေသာ သီလ ျဖစ္ေအာင္ စတင္ႀကိဳးစားေဆာက္တည္ၾကပါလို႔ တုိက္တြန္းအပ္ပါသည္။
ဆက္လက္တင္ျပပါဦးမည္ (၀ိဇၨာစရဏသမၸေတာ)
No comments:
Post a Comment